________________
३४६
ज्ञाताधर्मकथाङ्गसूत्रे वान्तास्रवाः-बान्तं वमनं तदास्रवन्तीति वान्तावा चमनोद्गारिणः, : पित्ता. सवा' पित्तात्रवाः-पित्तमास्रवन्तीति पित्तास्रवा:-पित्तोद्गारिणः, ' खेलासवा' खेलं=श्लेष्माणमास्रवन्तीति खेलास्रवाः=लेष्मनिःसरणशीलाः 'कफ' इति भाषायाम , 'सुकासवा' शुक्रास्रवाः-वार्यक्षरणशीलाः, 'सोणियासवा' शोणिता. स्रवाः-रक्तक्षरणशीलाः 'दुरुस्सासनीसासा' दुरुन्छ्वासनि श्वासाः-बाह्यवायोग्रहणमुच्छवासः, देहान्तःसंचारिवायोनिगमनं निःश्वासप्रवृत्तिनिवृत्तिनिश्चया. भावात् तयोर्दुःखहेतुत्वमिति भावः । 'दुरूवमुत्तरिसपूयबहुपडिपुन्ना' दुरूपमुत्रपुरीषपूयबहुप्रतिपूर्णाः-दुरूपाणि-कुत्सितरूपाणि मूत्रपुरीषपूयानि, ते सर्वथा प्रतिपूर्णाः, 'उच्चारपासवण खेलजल्लसिंघाणगवंतपित्तसुक्कसोणियसंभवा' उच्चार प्रस्रवण खेलजल्लसिङ्घानकवान्तपित्तशुक्रशोणितसंभवाः तत्र उच्चार:=पुरीषं, प्रस. ध्रव निश्चय समझिये कि ये मनुष्य भव के कामभाग अपवित्र ही हैअशाश्वत हैं-अल्पकाल स्थायी है। वान्तास्रव है-वमनोत्पादक हैं। पित्तास्रव हैं-पित्तोद्गारी है। खेलास्रव हैं- कफ के उत्पादक हैं। शुक्रास्रव हैं-शुक्रवीर्य-धातु को बहाने वाले हैं। शोणितास्रव हैं-खून को सोखने वाले है। (दरुम्सासनीसासा) बुरीतरह से उच्चास और नि:श्वास के संचालक हैं। इनको भोगते समय जो श्वासोच्छवास की क्रिया की अधिक रूप से प्रवृत्ति
और निवृत्ति होती है उसका यह निश्चय नही हो सकता है कि जो श्वास निकल कर बाहर जा रहा है वह पुनः वापिस आवेगा ही। संभव है नही भी आवे । (दुरुवमुत्तपुरिस पूययहुपडि पुण्णा) कुत्सित रूप जिन का है ऐसे मूत्र, पुरीष पूय-पीप, से ये सर्वथा युक्त रहते थे થઈ શકે છે? અશુચિ પદાર્થ વડે અશુચિ પદાર્થને ભેગ જ શક્ય બને છે. એટલે હે માતાપિતા ! મનુષ્યભવના કમજોગ અપવિત્ર છે, આ તમે નિશ્ચિતપણે જાણી. આ મનુષ્યભવના કામભાગો અશાશ્વત છે એટલે કે અલ્પકાલીન છે, વાન્તાસવ છેએટલે કે વમત્પાદક છે. પિત્તાશ્રવ છે-પિત્તોદુગારી છે. ખેલાવસ્ત્ર છે-કફના ઉત્પાદક छ. शुसव-शु-वीयधातु १९५४ावन॥२॥ छे-दोडीने पहना । . (दुरुस्सा . सनीसासा) पास भने निवासना भय४२ शते सयाम . मा સંસારના ભેગે ભેગવતાં જે વધારે પડતી શ્વાસોચ્છવાસની ક્રિયા અંદર બહાર આવજા કરે છે, તેના માટે આપણે નિશ્ચિતરૂપે એમ ન કહી શકીએ કે જે શ્વાસ બહાર નીકળી રહ્યા છે, તે ફરી પાછો આવશે જ. એ પણ શકય થઈ પડે કે તે पाछ। न पा सावे. (दुरूवमुत्तरिसपूयबहुपडि पुग्णा) मा संसारना કામગ મૂત્ર, પુરીષ, પય, પીય, જેવા સાવ કુત્સિત પદાર્થોથી યુકત રહે છે. (उच्चारपासवणखेलजल्लसिंधाणगवंतपित्तमुक्कसोणियसंभवा) Hi Gur
શ્રી જ્ઞાતાધર્મ કથાંગ સૂત્રઃ ૦૧