________________
अमेयचन्द्रिका टी० ०० ५ १० १० सू०१ चन्द्रवर्णनम् पि, वर्षशतेनापि वर्षसहस्रेणापि, वर्षशतसहस्रेणापि, पूर्वाङ्गेणापि, पूर्वेणापि, त्रुटिताजेनापि त्रुटितेनापि, एवम्-अटटाङ्गम् , अटटम् , अववाङ्गम् , अववम् , हुहुकाङ्गम् , हुहुकम् , उत्पलाङ्गम् , उत्पलम् , पद्माङ्गम् , पद्मम् , नलिनाङ्गम् , नलिनम् , अर्थनिपूराङ्गम् , अर्थनिपूरम् , अयुताङ्गम् , अयुतम् , नयुताङ्गम् , नयुतम् , प्रयुताङ्गम् , मयुतम् , चूलिकाङ्गम् , चूलिका, शीर्षप्रहेलिकया, पल्योपमेन, सागरोपमेणापि भणितव्यः । यदा भदन्त ! जम्बूद्वीपे द्वीपे दक्षिणार्धे प्रथमावसर्पिणी प्रतिपद्यते, तदा उत्तरार्धेऽपि प्रथणमावसर्पिणी प्रतिपद्यते यदा उत्तरार्धेऽपि प्रथमाऽवसर्पिणी प्रतिपद्यते तदा जम्बूद्वीपे द्वीपे मन्दरस्य पर्वतस्य पौरस्त्ये पश्चिमे नैवास्ति अवसपिणी, नैवास्ति उत्सर्पिणी, अवस्थितस्तत्र कालः प्रज्ञप्तः, श्रमणायुष्मन् ! इन्त, से संवत्सरको लेकर भी अभिलार कहलेना चाहिये इसी तरह से युग, वर्षरात वर्षसहस्र, वर्षशतसहस्र, पूर्वाङ्ग, पूर्व त्रुटिताङ्ग, त्रुटित, अटटाङ्ग, अटट, अववाङ्ग, अवव, हुहुकाङ्ग, हुहुक, उत्पलाङ्ग उत्पल, पद्माङ्ग, पद्म नलि. नाङ्ग, नलिन.अर्थनि पुराङ्ग, अर्थनिपुर, अयुताङ्ग, अयुत, नयुताङ्ग, नयुत, प्रयुनाग, प्रयुत, चूलिकाङ्ग, चूलिका, शीर्षप्रहेलिकाङ्ग, शीर्ष प्रहेलिका,पल्योपम और सागरोपम इन को लेकर भी अभिलाप कह लेना चाहिये ।
प्रश्न- हे भदन्त ! जम्बूद्वीप नाम के द्वीप में दक्षिणार्ध में जब प्रथम अवसर्पिणी प्रारंभ होती है, तब उत्तरार्ध में भी प्रथम अवसर्पिणी प्रारंभ होती है और जब उत्तरार्ध में भी प्रथम अवसर्पिणी प्रारंभ होती है तो क्या जम्बूद्वीप नाम के द्वीप में मन्दर पर्वत की पूर्व पश्चिम दिशा में जब अवसर्पिणी नहीं है और उत्सर्पिणी भी नहीं है तो क्या है दीर्घजीविन् ! श्रमण ! वहां पर काल अवस्थित कहा गया है ? नये. मे प्रमाणे यु, सहन, पूर्ण, पूर्व, त्रुटिता, त्रुटित, २५/य, २८८, ११, ११, हु , हु, Suali, ७.५६, ५ , ५५, नलिना, नलिन, अर्थ निपुरा, मनिपूर, अयुता, अयुत, नयुता, नयुत, પ્રયુતાન, પ્રયુત, ચૂલિકાન, ચૂલિકા, શીર્ષ પ્રહેલિકા, શીર્ષ પહેલિકા, પાપમ અને સાગરોપમના વિષયમાં પણ આલાપક કહેવા જોઈએ.
પ્રશ્ન–હે ભદન્ત ! જ્યારે જંબૂદ્વીપના દક્ષિણાર્ધમાં પ્રથમ અવસર્પિણ શરૂ થાય છે, ત્યારે શું ઉત્તરાર્ધમાં પણ પ્રથમ અવસર્પિણી શરૂ થાય છે ? અને જ્યારે ઉત્તરાર્ધમાં પણ અવસર્પિણ શરૂ થાય છે, ત્યારે શું જમ્બુદ્વીપમાં મન્દર પર્વતની પૂર્વ-પશ્ચિમ દિશામાં ઉત્સર્પિણ પણ હોતી નથી અને અવસર્પિણી હતી નથી ? તે હે ભદન્ત ! હે દીર્ઘજીવન! શું ત્યાં અવસ્થિત કાળ કહ્યો છે ?
श्री.भगवती सूत्र : ४