________________
सूत्रकृताङ्गसूत्रे
दयट्टयाए' हस्तिनापसाः कथयन्ति यद्वयं शेषाणां जीवसङ्घानां दयार्थाय 'संवच्छरेणावि य बाणेण एणमेगं महागयं तु मारेउ' संवत्सरेणापि बाणेन-एकैक महा. गजं तु मारयित्वा 'वासं' वर्ष यावत् 'वित्ति' वृत्ति-जीवनयात्रासम्पादयित्री जीविकाम् । यदि-'पकप्पयामो' प्रकल्पयामः, अन्यजीवरक्षणार्थ मेकमेव हस्तिनं यदि व्यापाद्य तन्मांसमज्जाऽसग्भिर्वर्षमे हि यावज्जीवामः, न दोषभाजो भवतां मतेऽपीति ध्वनिः ॥५२॥ मूलम्-संवच्छरेणावि य एगमेगं, पाणं हणंता अणियत्तदोसा। सेसाण जीवाण वहे ण लग्गा,
सिया य थोभं गिहिणोऽवि तम्हा ॥५३॥ छाया-संवत्सरेणापि चैकैक प्राणं घ्नन्तोऽनिवृत्तदोषाः।
शेषाणां जीवानां वधे न लग्नाः स्यु श्वस्तोक गृहिणोऽपि तस्मात् ५३। इस बात को दिखलामे के लिए सूत्रकार कहते हैं-हम शेष जीवों की रक्षा करने के लिए एक वर्ष में सिर्फ एक स्थूलकाय हाथी को बाण से मार कर वर्ष पर्यन्त उससे अपना निर्वाह करते हैं । तात्पर्य इम कथन का यह है कि अन्य जीवों की रक्षा के लिए ही, सिर्फ एक ही हाथी को मारकर यदि उसके मांस, मज्जा रुधिर आदि से वर्ष पर्यन्त जीवनयापन करते हैं तो आपके मत के अनुसार भी हम दोष के पात्र नहीं हो सकते ॥५२॥
'संवच्छरेणावि' इत्यादि ।
शब्दार्थ-संसच्च्छरेणावि य संवत्सरेणापि च' -एकवर्ष में 'एग. मेगं पाणं हणंता-इकैकं प्राणं नन्तः' एक ही प्राणी की हिंसा करने वाले
આ વાત બતાવતાં સૂત્રકાર કહે છે કે–અમે બાકીના જીનું રક્ષણ કરવા માટે એક વર્ષમાં કેવળ એક મહાકાય હાથીને બાણથી મારીને એક વર્ષ સુધી તેનાથી પિતાને નિર્વાહ કરીએ છીએ.
કહેવાનું તાત્પર્ય એ છે કે–બીજા જીની રક્ષા કરવા માટે જ કેવળ એકજ હાથીને મારીને જે તેના માંસ, મજજા, લેહી, વિગેરેથી આખા વર્ષ સુધી જીવનનિર્વાહ કરીએ છીએ, તો તમારા મત પ્રમાણે પણ આ દોષપાત્ર કહેવાય નહીં પરા
'सवच्छरेणावि' छत्यादि
शा---संवच्छरेणावि य-संवत्सरेणापि च' में भी 'एगमेगं पाण हणता-एकैकं प्राण घ्नन्तः' मे पनी सि. २१वा ५५ 'अणियंतदोसा
શ્રી સૂત્ર કૃતાંગ સૂત્રઃ ૪