________________
५४४
सूत्रकृताङ्गसूत्र ___अन्वयार्थ:--(कल्लाणे पावर वावि) कल्याणः कल्याणवान् तत्र कल्याणं वाञ्छितार्थमाप्तिस्तद्वान् अथवा पापवान न हि कश्चिदेकान्ततः कल्याणवान् एका. ततः पापवान् वा इत्याकारकः (ववहारो) व्यवहारः (ण विज्जइ) न-नै विद्यते -भवति, यद्यपि एका स्थितिः तथापि (बालपंडिया समणा) बालपण्डिताः श्रमणा: वालाः सदसद्विवेकविकलाः सन्तः स्वात्मानं पण्डितं मन्यमानाः शाक्यादयः (जं वे तं ण जाणंति) यद् वैरमेकान्तपक्षाश्रयात् समुत्पद्यमानं वैरं कर्मबन्धरूप तद्वैरं कर्मबन्धलक्षणं न जानन्ति, इति ॥२९॥
टीका-'कल्लाणे' कल्याणम्-वाच्छिनार्थमाप्तिरूपम् तद्वान् 'पावए वावि' पापको वापि पापवान्-श्त्येतादृशः 'ववहारोण विज्जा' व्यवहारो लोके न विद्यते। है अर्थात् सत् असत् के विवेक से रहित होते हुए भी अपने आप को पण्डित मानते हैं वे एकान्त पक्षका अवलम्बन से उत्पन्न होने वाले 'ज वेरं तं ण जाणंति-यद्वैरं तन्न जानाति' जो वैर होता है उनको अर्थात् कर्म बन्धको नहीं जानते है ॥२९॥ ___अन्वयार्थ-कोई पुरुष एकान्ततः कल्याणवान् है या पापवान् है, ऐसा व्यवहार नहीं होता है, फिर भी जो शाक्य आदि श्रमण बाल. पंडित हैं अर्थात् सत् असत् के विवेक से रहित होते हुए भी अपने आपको पण्डित मानते हैं, वे एकान्त पक्ष का अवलंबन से उत्पन्न होने वाले वैर को अर्थात् कर्मबन्धन को नहीं जानते हैं ॥२९॥
टीकार्थ-अभीष्ट अर्थ की प्राप्ति कल्याण और उससे विपरीत पाप कहलाता है। यह पुरुष सर्वथा कल्याण का भाजन है, एकान्त पुण्यवान् અર્થાત્ સત્ અસતના વિવેક વિનાના હોવા છતાં પણ પિતાને પંડિત માને छतमा सात पक्षना स्वारथी थापाणु ज वेर तं ण जाणति-यद्वैर तन्न जानाति २ ३२ छे, तन मर्थात भगधने नाता नथी. ॥२६॥
અન્વયાર્થ—કઈ પુરૂષ એકાન્તતઃ કલ્યાણવાનું છે અથવા પાપવાન છે એવે વ્યવહાર થતા નથી છતાં પણ જે શાકય વિગેરે શ્રમણ બાલપંડિત છે અર્થાત્ સત્ અસતના વિવેકથી રહિત હોવા છતાં પણ પોતે પોતાને પંડિત માને છે. તે એકાન્ત પક્ષના અવલમ્બનથી ઉત્પન થવાવાળા વેરને અર્થાત્ કર્મબંધને જાણતા નથી. રિલા
ટીકાઈ–-ઈષ્ટ વસ્તુની પ્રાપ્તિ કલ્યાણ કહેવાય છે અને તેનાથી ભિન્ન પાપ કહેવાય છે. આ પુરૂષ સર્વથા કલ્યાણનું પાત્ર છે. એકાન્ત પુણ્યશાળી
श्री सूत्रतांग सूत्र : ४
