________________
सूत्रकृतानसूत्रे कांश्च-आर्हतमतेतरशासनाऽनुरागवतः पुरुषान्-आत्मानं पण्डितं मन्यमानान् 'खलु मए' खलु मया 'अपाहटु' अपाहत्य-अधिकृत्य 'समणाउसो' हे श्रमणाः! आयुष्मन्तः ! 'ते-वत्तारि' ते चत्वारः 'पुरिसजाया' पुरुषजाताः, ये च चतसभ्यो दिशाभ्यः समागत्य पङ्के निषण्णा आसन् ते पुरुषाः अन्यदर्शनानुयायिनः सन्तीति मया 'बुइया' उक्ताः-कथिताः, यथा-ते चत्वारोऽपि पुरुषाः पुष्करिणी मध्यात् कमलाकर्षणे प्रभवो न जाताः अपितु तत्पङ्के निमग्ना स्वात्मानमपि समुदत्तुं नाऽशक्नुवन्, तथैव परतीथिका मोक्षमनवाप्प संसारे एव निषण्णाः दुःखशतानि तानि तान्यनुभवन्तीति । 'समणाउसो' हे श्रमणाः ! आयुष्मन्तः ! 'धम्मं च खलु मए' धर्म च खलु मया 'अपाह?' अपाहत्य-अभिलक्षीकृत्य 'से' सः 'भिक्खू' भिक्षुः-साधुः, 'बुइए' उक्तः-प्रतिपादितः । यथा खलु कश्चिच्चतुरः पुरुषः पुष्करिणीमप्रविश्यैव ततः कमलमपकर्षति, तथा-रागद्वेषाभ्यां सर्वथा रहितो धार्मिकः परित्यज्य विषयोपभोगं धर्मोपदेशद्वारेण राजादिकं संसारान्निष्कासयति
हे आयुष्मन् श्रमणो ! अन्ययूथिकों को मैंने वे चार पुरुष कहे हैं। जो चार पुरुष चारों दिशाओं से आकर कीचड़ में फंस गए, वे अन्यदर्शनों के अनुयायी कहे गए हैं। जैसे वे चारों पुरुष पुष्करिणी में से कमल को लाने में समर्थ नहीं हुए, बल्कि कीचड़ में फंस गए और अपना निज का भी उधार न कर सके, उसी प्रकार परतीर्थिक भी मोक्ष न प्राप्त करके संसार में ही रह कर दुःख भोगते हैं।
हे आयुष्मन् श्रमणो ! धर्म को मैंने साधु (भिक्षु) कहा है। जैसे चतर पुरुष पुष्करिणी में प्रवेश किये बिना ही उसमें से कमल को आकर्षित कर लेता है, उसी प्रकार रागद्वेष से सर्वथा रहित धार्मिक पुरुष कामभोग को त्याग कर धर्मोपदेश के द्वारा राजा आदि को
છે આયુમન શ્રમઅન્ય યુથિકમાં મેં તે ચાર પુરૂષ કહેલ છે. ચારે દિશાએથી આવીને કાદવમાં ફસાઈ ગયા તે અન્ય દર્શનવાળાઓના અનુયાયીઓ કહ્યા છે તેમ સમજવું. જેમ તે ચારે પુરૂષ વાવમાંથી મળે લાદવા સમર્થ થયા નથી, ઉલ્ટા તેઓ કાદવમાં ફસાઈ ગયા. અને પિતાને પણ ઉદ્ધાર કરી શક્યા નથી. એ જ પ્રમાણે અન્ય તીથિકે પણ મોક્ષ પ્રાપ્ત ન કરતાં સંસારમાં જ રહીને દુઃખ ભોગવે છે.
હે આયુશ્મન શ્રમણે ! ધર્મને મેં સાધુ (ભિક્ષુ) કહેલ છે. જેમ ચતુર પુરૂષે વાવમાં પ્રવેશ કર્યા વિના જ તેમાંના કમળને પિતાના તરફ આકર્ષિત કર્યા અર્થાત્ ખેંચી લીધા એ જ પ્રમાણે રાગદ્વેષથી સર્વથા રહિત ધાર્મિક
श्री सूत्रतांग सूत्र : ४
