________________
પ્રકાશકનું નિવેદન
જગન્યૂજ્ય શાસ્ત્રવિશારદ જૈનાચાર્ય સ્વર્ગસ્થ શ્રીમાન વિજયધર્મસૂરિવર્યજી મહારાજશ્રીના એક લઘુ શિષ્ય, આબૂ અને શંખેશ્વર મહાતીર્થ વગેરે પુસ્તકોના લેખક, શાંતમૂત્તિ શ્રીમાન મુનિરાજ શ્રીયંતવિજયજી મહારાજે, તેમણે લખેલ હમ્મીરગઢ તીર્થને પરિચય પ્રકટ કરવા માટે અમને આપે છે તે સહર્ષ આ લઘુ પુસ્તિકા રૂપે જનતા સમક્ષ મૂકતાં અમને આનંદ થાય છે.
હમ્મીરગઢ એક પ્રાચીન જૈન તીર્થ છે. ત્યાંનું શ્રી જીરાવલા પાર્શ્વનાથ પ્રભુજીનું આદર્શ, રમણીય, વિશાળ અને ગમનચુંબી આરસનું મંદિર અને તેની કારણું જોતાં આબુ-દેલવાડાનાં આરસનાં ભવ્ય કેરણીવાળાં બન્ને મંદિરે યાદ આવે છે. ૪૫૦ વર્ષ પહેલાં અહીં પાટણ અને ખંભાત વગેરે શહેરના સંઘે યાત્રા કરવા આવ્યા હતા, તેવા શિલાલેખે મળ્યા છે. પરંતુ અઢારમી શતાબ્દિમાં હમ્મીરગઢ ગામ ઉજજડ થયું ત્યારથી ત્યાં યાત્રાળુઓની અવર-જવર ઓછી થવાથી તેમ જ આ તીર્થ સિરોહી રાજ્યના પહાડી પ્રદેશમાં, રેલ્વે અને ઘેરી રસ્તાથી દૂર એક ખૂણામાં આવેલું હોવાથી, આ તીર્થ ભુલાઈ ગયું હતું. શ્રીમાન જયંતવિજયજી મહારાજે આ તીર્થ સંબંધી લેખ લખીને તથા આ પુસ્તિકા લખી આપીને આ તીર્થને પ્રસિદ્ધિમાં લાવવા માટે રસ્તુત્ય પ્રયાસ કર્યો છે. જોકે