________________
११६
अमितगतिविरचिता
मनुष्याणां पशूनां च परमेतद्विभेदकम् । प्रथमा यद्विचारज्ञा निर्विचाराः पुनः परे ॥६१ असूचि चूतघातीत्थं बहिर्भूतविचारिणः । सांप्रतं कथ्यते क्षीरं श्रूयतामवधानतः ॥६२ छोहारविषये ख्याते सागराचारवेदकः । वणिक सागरदत्तोऽभूज्जलयात्रापरायणः ॥६३ उत्तीर्यं सागरं नक्रमकरग्राहसंकुलम् । एकदा पोतमारुह्य चौलद्वीपमसौ गतः ॥६४ वाणी जिनेश्वरस्येव सुखदानपटीयसी । गच्छता सुरभिता तेनैका' क्षीरदायिनी ॥६५ गत्वा द्वीपपतिर्दृष्टो वणिजा तेन तोमरः । प्राभृतं पुरतः कृत्वा व्यवहारपटीयसा ॥६६ अन्येद्युः पायसीं' नीत्वा शुभस्वादां सुधामिव । तोमरो वीक्षितस्तेन कायकान्तिवितारणीम् ॥६७
६२) १. कथितः ।
६३) १. समुद्रशास्त्रस्य वेदक: । २. जलगमने । ६५) १. गौः ।
६७) १. क क्षीरम् ।
मनुष्य और पशुओं में केवल यही भेद है कि मनुष्य विचारशील होते हैं और पशु उ विचारसे रहित होते हैं ॥ ६१ ॥
इस प्रकारसे मैंने विचारहीन आम्रघाती पुरुषकी सूचना की है। अब इस समय क्षीरपुरुषके स्वरूपको कहता हूँ, उसे सावधानतासे सुनिए || ६२ ||
छोहार देश में समुद्र सम्बन्धी वृत्तान्तका जानकार ( अथवा सामुद्रिक शास्त्रका वेत्ता ) एक प्रसिद्ध सागरदत्त नामका वैश्य था । वह जलयात्रामें तत्पर हुआ || ६३ ||
एक समय वह जहाजपर चढ़कर नक्र, मगर और ग्राह आदि जल-जन्तुओंसे व्याप्त समुद्रको पार करके चौल द्वीपमें पहुँचा ॥६४॥
जाते समय वह अपने साथ जिनवाणीके समान सुखप्रद एक दूध देनेवाली कामधेनु (गाय) को ले गया || ६५ ||
वहाँ जाकर व्यवहारमें चतुर उस सागरदत्त वैश्यने भेंटको आगे रखते हुए उक्त द्वीप स्वामी तोमर राजाका दर्शन किया ||६६||
दूसरे दिन उक्त वैश्यने अमृत के समान स्वादिष्ट और शरीरमें कान्तिको देनेवाली खीरको ले जाकर उस तोमर राजासे भेंट की ॥६७॥
६१) अपरैः । ६२) अ ब विचारणः । ५३) अ ब चोहारविषये; अ ख्यातः । ६४) अ ब चोचद्वीपं । ६५) क इ पटीयसा । ६७) अ वीक्ष्यतस्तेन; इ वितारिणीम् ।