________________
६००. इह लोके एषा कुठारी जिह्वा वर्त्तते ।
અર્થ – આ લોકમાં આ એક જીભ એવા પ્રકારની કુહાડી છે કે જો તેનો બરાબ૨ સાવધાન થઇ ઉપયોગ ન ર્યો તો ધર્મરૂપી વૃક્ષને જ છેદીને જમીન ભેગું કરી નાંખે છે, અને તેનો ખૂબ જ સાવધાન થઇને ઉપયોગ ર્યો તો અધર્મરૂપી વૃક્ષને છેદી નાંખે છે. ६०१. बलवानप्यशकतौऽसौ, धनवानपि निर्धनः । श्रुतवानपि મૂર્ધન્ન, યો ધર્મવિમુો નર: || (મવાર પ્રવીપ) અર્થ – જે મનુષ્ય ધર્મવિમુખ છે તે બળવાન હોવા છતાં પણ નિર્બળ છે, ધનવાન હોવા છતાં નિર્ધન છે, જ્ઞાનવાળો હોવા છતાં મૂર્ખ છે.
६०२. आचारः कुलमाख्याति, वपुराख्याति भोजनम् । सम्भ्रमः स्नेहमाख्याति, देशमाख्याति भाषितम् ।। (માવાપ્રવીપ) અર્થ – મનુષ્યનો આચાર મનુષ્ય કુળને જણાવે છે, મનુષ્યનું શરીર મનુષ્યના ભોજનની ચાડી ખાય છે. સંભ્રમ સ્નેહને અને ભાષા દેશને બતાવે છે.
६०३. भारक्खमेऽवि पुत्ते, जो निअभारं ठवित्तु निच्चितो । सम्मं धम्मं न कुणइ, तम्हा मूढो हि को अन्नो ॥ (માવાપ્રવીપ) અર્થ – ઘ૨નો ભાર (જવાબદારી) ઉપાડવા સમર્થ પુત્ર હોવા છતાં જે મમતાના કારણે પોતાનો ભાર પુત્રના માથે નાંખી જે નિશ્ચિંત થઇને સમ્યગ્ ધર્મનું પાલન કરતો નથી તેના જેવો મૂઢ મનુષ્ય બીજો કોણ છે ? અર્થાત્ કોઈ નથી.
૩૧૩
