Page Text
________________
વિભાગ-૫ ત્યાં પણ છેતરાશો નહીં. આર્ટિફિશિયલ ફ્લેવર અને કહેવાતી નેચરલ ફલેવરના રાસાયણિક તત્ત્વો સરખાં હોય છે. દા. ત. બનાના ફલેવરવાળાં પીણાંમાં કે બનાના આઈસ્ક્રીમ કે બનાના મિલ્ક શેકમાં ‘નેચરલ ફલેવર' એમ લખે છે, પણ તેમાં માત્ર એમિલ એસિટેટનું રસાયણ હોય છે, જે કેળાની ફ્લેવર આપે છે. આપણી વૃદ્ધ માતાઓ અમેરિકા જઈને હોંશે હોંશે ફલેવરવાળા તેને લચ્છાદાર બનાવવા મોડિફાઈડ-સ્ટાર્ચ, તેમાં જિલેટીન, ગમ્સ, વેંકટીન ગેલ, કલરિંગ, કૃત્રિમ મકાઈની ખાંડ-ફલેવર હોય છે યોગર્ટ (Yogurt-દહીં) ખરીદે છે. તેમાં સ્ટ્રોબેરી ફલેવર કે બીજી બધી ફલેવર કૃત્રિમ હોય છે. તમને બદામનો આઈસ્ક્રીમ કે બદામનો મિલ્ક-શેક કે બદામ ના સરબત અપાય તો તેમાં હાઈડ્રોજન સાયનાઈડ હોય છે. આ સખત ઝેર છે પણ તે ઝેર બદામની ફલેવર આપે છે.
ફોરમેટ, બેન્ઝિલ એસેટેટ, બેન્ઝિલ ઈસોબુટીરેટ, બુટીરીક એસિડ, સિનામિલ ઈસોબુટીરેંટ, સિનામિલ વેલેરેટ, કોન્યાકએસન્શિયલ ઓઈલ, ડાયાસિટીલ વગેરે વગેરે વગેરે... તમારા દાદા જેને આલ્કોહોલની બાધા હોય તેને કહેજો કે સ્ટ્રોબેરીનો આઈસ્ક્રીમ કે મિલ્ક શેક પીવે. તેમાં ફેનેથીલ આલ્કોહોલ અને રમઈથર હોય છે.
દાખલા તરીકે તમે સફરજનની ફલેવરવાળું પીણું ‘તંદુરસ્ત’ માનીને પીઓ છો તો તેમાં ‘એથિલ-ટુ-મેથિલા બુટીરેટ' નામનું રસાયણ એપલની ફલેવર લાવે છે. તમે વિદેશમાં કે ભારતમાં તૈયાર પોપકોર્નનાં રૂપાળાં પેકેટ ખરીદો છો, તેમાં મકાઈની ધાણીનો સ્વાદ તો કારખાનામાં ઊડી જાય છે, તેની કુદરતી ફલેવર પણ ઊડી જાય છે, એટલે પોપકોર્નને ફલેવરવાળા બનાવવા તેમાં મેથિલ-ટુ-પેરિડિનકેટોન નામનું
રસાયણ ઉમેરાય છે. તમે અમેરિકામાં કેટલાક બગીચામાં ફરવા જાઓ તો સવારે લીલાં-લીલાં ઘાસની ખુલ્લૂ આવે છે, પણ તે ઘાસ કૃત્રિમ હોય છે. તેમાં હેક્સાનાલ નામની ફલેવર છંટાય છે. ઘણી સ્ત્રીને પરફ્યુમની એલર્જી હોય છે, પરંતુ સ્ત્રીઓને પુરૂષોનાં અમુક પ્રકારના પરસેવાના ગંધ ગમે છે, તેને બોડી-ઓડર (Body Odor) કહે છે. આવી ગંધ પણ કૃત્રિમ બને છે. તેમાં થ્રી-મેથિલ બુટાનોઈક નામનું રસાયણ હોય છે.
મૈસુરની ફૂડ ટેક્નોલોજી સંસ્થામાં કે અમેરિકાની ફલેવર ટેક્નોલોજી સંસ્થામાંથી ‘ફલેવરોલોજીસ્ટો' તૈયાર થાય છે. તમે મેકડોનાલ્ડઝનાં ફ્રેન્ચ-ફ્રાયઝ (બટાટાની કતરી) ખાઓ છો તેમાં પણ કૂકૂરાપણું લાવવા માટેના રસાયણો તેમ જ ફલેવર વપરાય છે. કાર્સિનોજેન છે, તેમાં એસ્ક્રિલામાઈડ રસાયણ કેન્સર કરે છે. આજે બાયોટેક્નોલોજીની જ્ઞાન-શાખા ખોળે બેઠી છે. તે નવી ટેક્નોલોજી દ્વારા ઘણી કૃત્રિમ ફલેવરો બનાવે છે. આપણા ટી.વી. વાળા
જ્યાં-જ્યાં નેચરલ ફલેવર લખ્યું હોય કૃત્રિમ દૂધના વેપારની વાત કરે છે પણ
૧૩૫
| SR No. | 006190 |
| Book Title | Kalapurna Sanskar Shibir |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Chittaprasannashreeji, Chittaranjanashreeji |
| Publisher | Kalapurna Sanskar Shibir |
| Publication Year | 2010 |
| Total Pages | 298 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 9 MB |