________________
દ્વારા અદ્ભુત શબ્દોમાં અલૌકિક વાતો રજૂ કરી છે. દરેક પ્રકાશમાં ભિન્ન ભિન્ન પદાર્થ ખ્યાલમાં રાખી પરમાત્માની સ્તવના કરી છે.
પરમાત્માનું દેવતત્ત્વનું સ્વરૂપ મને ખ્યાલ નથી, આ બોલનારે દેવતત્ત્વનું સ્વરૂપ સંવેદિત ક૨વા આ ગ્રંથ અવશ્ય મુખપાઠ કરવો જોઈએ.
૫૬. શાલિભદ્ર મહાકાવ્ય :
ધર્મકુમાર પંડિતની આ એક અતિ અદ્ભુત કૃતિ છે. જેના ઘરમાં રોજ ૯૯ પેટી દેવલોકમાંથી આવતી હતી. જે ૭ માળની હવેલીના ૭મા માળમાં રહેતો હતો. ૩૨-૩૨ જેને પત્નીઓ હતી, તેવા શાલિભદ્રનું પૂર્વભવ સહિતનું વર્ણન આ ગ્રંથમાં કરવામાં આવ્યું છે. પૂર્વભવમાં ખીર વહોરાવી ત્યારના હૈયાના ભાવો તો વાંચો ત્યારે જ ખબર પડે.
૩૨-૩૨ પત્ની સાથે ભોગ ભોગવવા છતાં કેવી અનાસક્તિ !
શ્રેણિક મહારાજા પોતાના ઘરમાંથી ગયા બાદનું મનોમંથન, આ સાથેનો સંવાદ, દીક્ષા નિર્મળ પાલન, અનશન વિષયક વિચારણા વગેરે બાબતો તો જાણે પોતે જ શાલિભદ્ર હોય તે રીતે તેવા ભાવોનું ભાવવાહી વર્ણન કાવ્યાત્મક શૈલીથી ૨જૂ ક૨વામાં આવ્યું છે. ૫૭. આચારદિનકર :
આ. વર્ધમાનસૂરિ રચિત આ ગ્રંથ ૨ વિભાગમાં વહેંચાયેલો છે. જેના પ્રથમ વિભાગમાં શ્રાવક યોગ્ય ૧૬ સંસ્કારનું વર્ણન ક૨વામાં આવ્યું છે અને બીજા વિભાગમાં યતિ આચારાન્તર્ગત યોગ-પદવી-વ્યાખ્યાન-સંલેખના તથા પ્રતિષ્ઠા સંબંધી વિધિઓ-પૂજનોવિદ્યાદેવી-લોકાંતિક દેવો-ઈન્દ્રો-યક્ષો વગેરેનું વર્ણન તથા છેલ્લે પ્રાયશ્ચિતવિધિનું વર્ણન પણ કરવામાં આવ્યું છે.
૫૮. ભવભાવના :
મલધારી હેમચંદ્રસૂરિ મ. રચિત આ ગ્રંથમાં અનિત્ય-અશરણ-સંસાર વગેરે ૧૨ ભાવનાના વર્ણનપૂર્વક મુખ્યપણે ભવ=સંસાર ભાવનાનું વર્ણન કરેલ છે. જેથી પ્રાકૃત શ્લોકમાં રચાયેલા આ ગ્રંથને ભાવી દરેક ગ્રંથને સંસારનું સ્વરૂપ સમજાય અને તેના ફળ સુધી પહોંચવાનો પુરુષાર્થ ઉત્પન્ન થાય.
૫૯. પિંડવિશુદ્ધિ પ્રકરણ :
પિંડ=સાધુની ભિક્ષા. તેની વિશુદ્ધિ ક્યારે ? જો ૪૨ દોષરહિત ગ્રહણ કરવામાં આવે અને ૫ દોષરહિત વાપરવામાં આવે તો તેનું સ્વરૂપ વર્ણન કરતા આ ગ્રંથમાં ૧૬ ઉદ્ગમના, ૧૬ ઉત્પાદનના, ૧૦ ગ્રહણૈષણાના તથા ૫ ગ્રારૌષણાના દોષો જણાવ્યા છે. કયા દોષો વિશોધિ કોટીના અને કયા દોષો અવિશોધિ કોટીના ? કયા ૬ કારણે આહાર સાધુએ ગ્રહણ કરવાનો ? વગેરે પિંડ સંબંધી બાબતો આ ગ્રંથમાં જણાવવામાં આવી છે.
પરિચય પુસ્તિકા
૬૫