________________
વરખ લ
વરખ બનાવવાની પ્રક્રિયા કતલખાનાથી શરૂ થાય છે. વરખ શબ્દ સંસ્કૃત પ્રાકૃત અર્ધમાગધી હિન્દી અથવા હિન્દુસ્તાનની કોઇ ભાષાનો તેમજ કોઇ ધર્મમાં શબ્દ નથી જેથી પુરાણા જમાનામાં વરખ જેવી કોઇ ચીજ હિન્દુસ્તાનમાં બનતી ન હતી. જેનો કોઇ શાસ્ત્રમાં ઉલ્લેખ પણ નથી જેથી હિન્દુસ્તાનમાં મંદિરો, ખાવાના પદાર્થો પર, ભગવાનની પ્રતિમા પર લગાડવાનો ક્યાંય ઉલ્લેખ નથી. વરખનો સંબંધ ભારતની કોઇ સંસ્કૃતિ જોડે નથી કારણ કે તે મોગલ સામ્રાજ્ય આવ્યાની સાથે આવેલ છે. જેથી વરખને ભારતની આર્ય સંસ્કૃતિ જોડે તેમજ ધાર્મિક ક્રિયાઓ જોડે સાંકળવી તે ધર્મના સત્ય જોડે સંગત નથી. પણ અધર્મ છે. વરખ આરબી ભાષાનો શબ્દ છે. તેને સોના, ચાંદી આદિ એક ખાસ ક્રિયા દ્વારા બનાવવામાં આવે છે.
વરખ બનાવવાની પ્રક્રિયા ઘણી જ ક્રૂર છે. ગાય, બળદ, વાછરદા, બકરાં, ઘેટા, ને કતલ કરી તેનાં આંતરડાને લોહી માંસ સાથે તીક્ષ્ણ હથિયાર વડે ખેંચીને બહાર કાઢવામાં આવે છે. તે આંતરડાના ટુકડા કરવામાં આવે છે તેમાંથી માંસપોથી તૈયાર કરવામાં આવે છે આવી પોથીમાં ચાંદીની પતરી ગોઠવવામાં આવે છે, ત્યારબાદ તેને હથોડાથી ટીપવામાં આવે છે. પરિણામે ચાંદીની ફોઇલ તૈયાર થાય છે. આવી પોથીમાં વરખને અભડાવતું ગૌમાસનું રક્ત પણ હોય છે. આ પ્રક્રિયા ઘણી જ ક્રૂર છે, અને હિંસક લોકો જ વરખ બનાવે છે. પાયધુની, જોગેશ્વરી તેમજ ગોરેગાંવ, બીજી અનેક જગ્યાએ જાતે જઇને ચકાસણી કરી શકાશે. આ સત્ય હકીકત છે.
=અભિયાન પાના નં. 37-4 થી સપ્ટેમ્બર, 1999 માં વિનોદ પંડ્યા લખે છે કે વાસ્તવમાં આ વરખનું ઉત્પાદન ગોરેગાંવ-જોગેશ્વરી વચ્ચેના ફાટક નજીક મુસ્લિમ કારીગરો દ્વારા થાય છે. તેઓ તાજા જન્મેલા ઘેટાનાં બચ્ચાને કાપીને તેના કુમળા ચામડા વચ્ચે ચાંદીની ગોળી મૂકી લાકડાના મોટા હથોડાથી ટીપે છે. ઘેટાનું ચામડુ ન મળે તો વાછરડાને કાપીને તેના
a૨૫ - ૩
