________________
થઈ શકે અને વધારે ભાવધર્મ જગાડે તેવી થઈ શકે છે. જેથી હિંસક રીતે બનતા વરખનો ઉપયોગ કરવાનો ના રહે. ચાંદીનું ખોખુ બનાવવાથી બે લાભ થાય છે એક તો વરખ વાપરવાના ના રહે અને બીજો સૌથી વધુ લાભ શ્રી ભગવંતની પ્રતિમા લાંબા કાળ સુધી સચવાય.
જૈન દેરાસરોમાં અને પૂજાપાઠ પ્રસંગે વરખનો બહુ જ મોટા પ્રમાણમાં ઉપયોગ થાય છે. તાજેતરમાં અમદાવાદમાં કેટલાક જૈનાચાર્યોએ વરખનો ઉપયોગ કરવાનું બંધ કરવા આદેશ આપ્યો છે. વરખ બળદના આંતરડામાંથી પોથી બનાવી તેને ટીપીને બનાવવામાં આવે છે. જેનો અહિંસાપ્રેમી જૈન સમાજ કેમ ઉપયોગ કરી શકે? શ્રી ભગવાનની મૂર્તિ પર તેમજ પૂજાપાઠ વખતે ફળ-ફળાદી ઉપર વરખ લગાવવાની પરંપરાગત સત્ય શાસ્ત્રમાં નથી. વસ્તુ એ તો અનુભવમાં વસે છે. સૌની વાતોમાં સત્યનો અંશ હોય છે. જેને પોતાની વાતની હઠ અથવા પોતાના સાચાપણાનો આગ્રહ હોતો નથી તેને જ વસ્તુ સ્વરૂપના સાચા દર્શન થઈ શકે છે.
1) વરખ માંસપોથીમાં મુકીને બનાવવામાં આવે છે તે હકીકત શ્રી ચતુર્વિધ જૈન સંઘની સર્વ સંમતિ છે.
2) માંસપોથી બનાવવા માટે હિંસા કરવી જ પડે છે કારણકે માંસપોથી જીવતા જાનવરોની હત્યા કરીને જ બનાવવામાં આવે છે, તે માટે કતલખાના છે. જે જાનવરો કુદરતી રીતે કરે છે તે ક્યાંય મળતા નથી તે માટે કોઈ દુકાન કે કારખાનું નથી માટે હિંસા કર્યા વગર માંસપોથી બને નહિં. માટે હિંસા થતી નથી તે વાત તદ્દન ખોટી છે.
3) પરંપરાગતથી ચાલ્યું આવે છે માટે ભાવધર્મ જરૂરી છે. તે સ્વીકારાય તેમ નથી કારણ કે હત્યા કરીને ભાવધર્મ ઉદ્ભવી શકે જ નહિં. માટે ખોટી પરંપરાગતને બદલી શકાય નહિં પણ હિંસા કરાવવા સાથ અપાય તે ધર્મની વિરૂદ્ધ છે. માટે પરંપરાગતને બદલવું તે જ ધર્મ છે. ભાવધર્મ આત્માનો ધર્મ છે, તેમાં હિંસા થકી થતી કોઈ ક્રિયાને સ્થાન નથી. વરખ બાહ્ય આડંબર છે, હિંસા છે માટે વરખને શ્રી ભગવંતની પ્રતિમા પર
વ૨ખ - 8
