________________
લક્ષણથી થાય છે. તે છ લક્ષણ-જ્ઞાન, દર્શન, ચારિત્ર, તપ, વીર્ય અને ઉપયોગ છે. કર્મના અનુસાર છ લક્ષણો જીવમાં સ્પષ્ટ હોય કે મંદ (ઝાંખા) હોય તે બનવા જોગ છે.
લક્ષણની જેમ જીવને મૃત્યુ સુધી પર્યાપ્તિની પણ જરૂર પડે છે. એકેન્દ્રિયને–૪, વિકલેન્દ્રિય જીવોને-૫, અસંજ્ઞીને-૫ અને સંજ્ઞી પંચેન્દ્રિય જીવોને-૬ પર્યાપ્તિ હોય છે.
ă o
(૧)
आ
पर्याप्ति
FRES
1.
r
पर्याप्ति
==
आकाशास्तिकाय पुद्गलास्तिकाय
AM
@*b>Sp
૩૫
पर्याप्ति
의외
कान
જીવને હલનચલન, વિશ્રામ, ગતિ, સ્થિતિ આદિ જો કાંઈ કરવું હોય તો તે સ્વેચ્છાએ કરી શકતો નથી. બીજા દ્રવ્યોનો સહારો લેવો પડે છે. તેથી ધર્માસ્તિકાયાદિ પાંચ અજીવ દ્રવ્યોનો એ સહારો લે છે. અર્થાત્ આયુષ્યને ભોગવતી વખતે પાંચ તેની સાથે હોય છે.
धर्मास्तिकाय
अधर्मास्तिकाय
काल
-માં
नाक
जीभ
થહી