________________
જીવ તત્ત્વનો પરિચય કરતાં સર્વપ્રથમ શરીરધારી આત્માએ “જીવ” અને અશરીરી-એ “આત્મા” એમ કહીશું તો જીવના બે પ્રકાર થશે. (૧) મોક્ષગામી (શુદ્ધાત્મા) અને બાકીના બધા જ (૨) સંસારી. એટલે ચારે ગતિ-પાંચે જાતિ છએ કાયમાં જે જન્મ-મરણ પરિભ્રમણ કરે છે તે.
::
;,
:
)))))
:=
:
e
( 2
2
)
સંસારી "©©
. s
Ek
;
•
•
a मुक्त
આ સંસારીમાંથી એક આત્મા (જીવ) મોક્ષ ગતિને પામે તે જ ક્ષણે (લગભગ) બીજો એક આત્મા જે અનંતકાળથી “અવ્યવહાર રાશિમાં પોતાનો કાળ પૂર્ણ કરતો હતો તે વ્યવહાર રાશિમાં આવે છે. (ઉદા. ભાડભુજા ચણા-ધાણી શકતો હોય ત્યારે પાણીના ૧-૨ દાણા કઢાઈમાંથી ઉડીને બહાર પડે બાકીના રેતીમાં શેકાયા કરે.)
આ રીતે આત્મા પરોપકારી સિદ્ધ પરમાત્માની પરમ કૃપા (નિમિત્ત)થી જે દિવસે વ્યવહાર રાશિમાં આવ્યો તે દિવસથી પોતાના કર્મ અનુસાર એકેન્દ્રિયાદિ ગતિમાં તેનું ભમવાનું શરૂ કરે છે. સંસાર ચક્રમાં અથડાતો-કુટાતો અંતે એક દિવસ ઘાતિઅઘાતિ કર્મરહિત થઈ સિદ્ધગતિ-મોક્ષને પ્રાપ્ત કરશે.
હવે સંસારી જીવોના ત્રાસ (ત્રાસ-દુ:ખ પામવાથી આઘા-પાછા થઈ શકે, જાઆવ કરી શકે તે) જીવો - બે, ત્રણ, ચાર અને પાંચ ઈન્દ્રિયવાળા છે. અને સ્થાવર
अव्यवहार राशी
सिद्धगति
મ0:
37. Norce= • = n ::::..sn.
૩૩