________________
* વાયુકુમારના દેવો પવન-વિકુર્તી ભૂમિને કાંટા-કાંકરા વિ.થી રહિત (શુદ્ધ) કરે. * ભવનપતિના દેવો મધ્યમાં મણિપીઠ રચી પ્રથમ ગઢ રીપ્યમય ૧૦ હજાર
પગથિયાવાળો (રથ આદિ વાહણો માટે) બનાવે. * જ્યોતિષીદેવો બીજો સુવર્ણમય ગઢ ૫ હજાર પગથિયાવાળો બનાવે. * વૈમાનિકદેવો ત્રીજો રત્નમય ગઢ ૫ હજાર પગથિયાવાળો બનાવે. * સમવસરણમાં ચારે દિશામાં ચાર-ચાર (૪૪૩) કુલ ૧૨ દરવાજા હોય. * દરેક દરવાજે મરકત મણિમય તોરણો અને કુંભો શોભતા હોય. * સુવર્ણમય કળશાઓથી શોભિત દરેક દરવાજે વાવડી હોય. * ૧-૩ ગઢના દ્વારે ૨/ર દેવો અને બીજા ગઢ ઉપર ર/ર દેવીઓ હોય. ગઢ-૧ : પૂર્વમાં તુંબરૂદેવ પશ્ચિમ-કપીલીદેવ
ઉત્તર-જટામુગુટ દક્ષિણ-ષટવાંગદેવ. ગઢ-૨ : પૂર્વમાં-જયાદેવી પશ્ચિમ-અજિતાદેવી
ઉત્તર-અપરાજિતા દક્ષિણ-વિજયાદેવી. ગઢ-૩ : પૂર્વમાં-સોમ દ્વારપાલ પશ્ચિમ-વરૂણ
ઉત્તર-કુબેર દક્ષિણ-યમ. * દરેક દ્વાર પાસે સ્ફટિક રત્નમય ધર્મચક્ર હોય. * ચારે દિશામાં ૧-૧ યોજન પ્રમાણ ઊંચો ધ્વજ (પૂર્વમાં ધર્મધ્વજ, દક્ષિણમાં
માનવધ્વજ, પશ્ચિમમાં ગધ્વજ, ઉત્તરમાં સિહધ્વજ) અને આકાશમાં દેવદુંદુભિ
નાદ થતો હોય. * બીજા ગઢની મધ્યમાં ઈશાન ખૂણામાં પ્રભુને બેસવા માટે દેશના સિવાયના સમયે)
દેવછંદો”. હોય. * વ્યંતરદેવો ત્રીજા ગઢની મધ્યમાં પ્રભુના શરીરથી બાર ગુણા પ્રમાણવાળા (૩૨
ઘનુષ્ય) ઊંચા ચૈત્ય (અશોક) વૃક્ષ, રત્નમય પાદપીઠ સહિતનું સિંહાસન, ચારે દિશામાં ૨/ર ચામરધારી અને પ્રભુની ઉપર ત્રણ ત્રણ છત્ર રાખે. * પ્રભુ મૂળસ્વરૂપે પૂર્વ દિશામાં અને બાકીની ત્રણ દિશામાં પ્રભુના સ્વરૂપ જેવા જ
પ્રતિબિંબો વ્યંતરદેવો સ્થાપે. * પ્રભુના તેજને ખમી શકાય તે માટે પ્રભુની પાછળ “ભામંડળ” રાખે. * પ્રભુ ધર્મદશના માલકોશ રાગમાં અર્થથી આપે. * અપ્રાતિહાર્ય સ્વ ઉચિત પ્રવૃત્તિ કરે. * પહેલા ગઢમાં રથ, પાલખી વિગેરે વાહનો હોય. બીજા ગઢમાં તિર્યંચો મૈત્રી ભાવથી
એક સાથે બેસે. ત્રીજા ગઢમાં બાર પર્ષદા હોય. - * સમવસરણમાં બાર પર્ષદા આ પદ્ધતિથી બિરાજે. * પૂર્વ દિશા-અગ્નિ ખૂણામાં - સાધુ, વૈમાનિક દેવી, સાધ્વીજી (ઉભા) * ઉત્તરદિશા-ઈશાન ખૂણામાં - વૈમાનિક દેવ, પુરૂષો, સ્ત્રીઓ. * પશ્ચિમ દિશા–વાયવ્ય ખૂણામાં-ભવનપતિદેવી, જ્યોતિષદેવી, વ્યંતરદેવી.