________________
પણ પ્રભુવીરના ચરિત્ર સાથે સંકળાયેલા કુલ-૫* થયા છે. તેમાં ત્રીજો પ્રસંગ. પ્રથમ દેશના નિષ્ફળ થવાનો સમજવો.
ઉપર દર્શાવેલા કાળચક્રમાં અવસર્પિણી કાળના ૧-૨-૩ કુલ ત્રણ આરાનો ૪+૩+૨=૯ કોડાકોડી સાગરોપમ જેટલો યુગલિક કાળ લગભગ (૮૪ લાખ પૂર્વ ઓછો) પૂર્ણ થવા આવ્યો હોય ત્યારે પ્રથમ તીર્થકર ભગવાન થાય. અને ત્યાર પછી ૨૩ તીર્થકર ભ. ચોથા આરામાં ૧ કોડાકોડી સાગરોપમ કાળમાં (૪૨ હજાર વર્ષ૮૯ પખવાડિયા ઓછા) થાય. અર્થાત્ ૨૪ તીર્થંકર ભગવાન ૪૨ હજાર વર્ષ ઓછા એવા ૧ કોડાકોડી સાગરોપમ અને ૮૪ લાખ પૂર્વ સમયમાં થાય. આજ સમયમાં કુલ ૧૦ અચ્છેરા (હુંડા અવસર્પિણી કાળમાં) થયા.
આ અવસર્પિણી કાળમાં તીર્થંકર પ્રભુના શ્રીમુખેથી દેશના સાંભળવાનો અવસર અને ચતુર્વિધ સંઘની ઘર્મની સ્થાપનાદિ કરવાનો અવસર ભવ્યજીવો માટે ભ. ઋષભદેવને કેવળજ્ઞાન થયા બાદ અયોધ્યા નગરીમાં ફાગણ વદ-૧૧ના સર્વપ્રથમ થયો. ત્યાર પછીના ૨૨ તીર્થકરોએ પણ એજ રીતે ક્રમશઃ દેશના આપી હતી. માત્ર ૨૪માં તીર્થપતિની પ્રથમ દેશના 8જુવાલિકા નદીના કિનારે નિષ્ફળ ગઈ તેથી એ અચ્છેરું કહેવાય.
આ અવસરે હંમેશાં સાથે રહેનાર હાથીના વાહનવાળો, કૃષ્ણવર્ણ વામ ભુજામાં બીજોરૂ તથા દક્ષિણ ભુજામાં નકુલ છે. તેવો દેવ માતંગ અને સિંહવાહનવાલી, નીલવણ, વામ ભુજામાં (૨) બીજોરૂ તથા વીણા તથા દક્ષિણ ભુજામાં પુસ્તક તથા અભય છે તેવી દેવી સિદ્ધાયિકા શાસન રક્ષક યક્ષ-યક્ષિણી તરીકે પ્રસિદ્ધિને પામ્યા.
કેવળજ્ઞાન પછી દેશના નિષ્ફળ જવાથી તરત જે સમયે સૂર્ય અસ્તાચલ તરફ જ્યારે ઢળી રહ્યો હતો તે વખતે ચરમ તીર્થપતિ શ્રમણ ભગવાન મહાવીર પ્રભુ જુવાલિકા નદીના તટેથી અપાપાપુરી તરફ વિહાર કરી ગયા.
કે (૧) ગર્ભાહરણ (૨) ચમરેન્દ્રનો ઉપપાત (૩) પ્રથમ દેશના નિષ્ફળ (૪) સૂર્ય-ચંદ્રનું મૂળ વિમાનમાં આગમન
(૫) કેવળજ્ઞાન પછી ઉપસર્ગ.
