________________
(૪૪) વિદેશી શ્વેત પાશ્ચાત્યો કદાચ વાંધો ઉઠાવે, કે સત્ય અને સદ્ગુણો પ્રત્યે અમારા હૈયામાં સદ્ભાવપૂર્ણ આદર સત્કાર છે, કે નહિ? તેનો નિર્ણય અને અભિપ્રાયઃ તમે શી રીતે આપી શકો? આ અભિપ્રાય મારો એકાકીનો છે એમ ન માનશો. આર્યસંસ્કૃતિ અને ધર્મસંસ્કૃતિથી સુસંસ્કારિત સુસજ્જન આર્યભારતીય માત્રા મહદંશે એવી જ માન્યતા ધરાવતા હોય છે કે અભિપ્રાય સત્ય છે, કે અસત્ય તેની પ્રતીતિ કરવા માટે કયાંય જવું પડે તેમ નથી. જેમના હૈયે નિરંતર મહાસ્વાર્થોધતા ખદબદતી હોય, તેઓ કદાપિ સત્ય અને સદ્ગણોના પક્ષકાર હોઈ શકતા નથી. સત્ય અને ગુણોના પક્ષકારે આકાશ જેટલા અસીમ મહાસ્વાર્થને તિલાંજલિ આપીને સદાને માટે અલવિદા કરવા પડે છે. તમે વિદેશથી ભારતમાં આવ્યા ત્યારથી આજ દિન પર્યન્તમાં નાનામાં નાની સ્વાર્થ સાધવાની એકપણ તક જતી કરી નથી. અને સ્વાર્થ સાધતાં વિઘ્નરૂપ જે કોઈ વચ્ચે આવે, તેનો ખાતમો બોલાવવામાં ય પાછું વાળીને જોયું નથી. એ તમારી કાચી ડાળી કાર્યવાહીથી તમે વિશ્વના સુસજ્જનોની દ્રષ્ટિમાં તમે મહાસ્વાર્ધાન્ત દુર્જન અને ધૂર્તશિરોમણિરૂપ કહે, તે તમને અસહ્ય કંઠે છે. તો પણ તમારે સ્વાર્થાન્ધતા દુર્જનતા અને ધૂર્તતા છોડવી નથી. અને તમને સ્વાર્થોધ આદિ કહે તે ગમતું નથી. એટલે તમે નિઃસ્વાર્થી સજ્જન અને ધર્મશિરોમણિ આર્ય ભારતીયોનો, સર્વતોમુખી વિ-નિપાત (અધ:પતન) થાય, એવા સંયોગોમાં મૂકી દેવા, જેથી અમને (વિદેશી શ્વેતપાશ્ચાત્યોને) આર્ય ભારતીયો સ્વાર્થાન્ય આદિ ન કહી શકે, અને આર્ય ભારતીયો સદાને માટે ખુવાર થતા રહે. તેવાં કુસંસ્કારોથી સદાય ખદબદતું પાશ્ચાત્ય પદ્ધતિનું કુશિક્ષણ લેવાનું આર્ય ભારતીયો માટે અનિવાર્ય બનાવ્યું. ભારતમાં તો ઘરે ઘરમાં દેવ જેવા દયાળુ, અને સંત જેવા સુસજ્જન સંતાનો હતા. પાશ્ચાત્ય પદ્ધતિના કુશિક્ષણના મહાપાપે