________________
છ દ્રવ્ય સ્વરૂપ લોકઃ (૧) જીવ, વસ્તુ સ્વરૂપ (દ્રવ્ય સ્વરૂપ)
- દ્રવ્ય-ગુણ-પર્યાય 1 ઉત્પાદ-વ્યય-ધોળંત્મક
આત્મા (જીવ) ચૈતન્ય લક્ષણ સ્વરૂપ વિશેષ મુખ્ય ગુણ: અનંતજ્ઞાન, અનંત દર્શન, અનંતવીર્ય, અનંત સુખ
દ્રવ્ય સ્વભાવ (ત્રિકાળ) પર્યાય સ્વભાવ (એક સમય માત્ર) પરમ પારિણામિક ભાવ
સ્વભાવરૂપ જ્ઞાયક ભાવ
વિભાગ રૂપ વીતરાગ સ્વરૂપ
પરિણમન
પરિણમન જ્ઞાન-દર્શન લક્ષણ યુક્ત
(રત્નત્રય)
૧ મિથ્યાત્વ એકરૂપ ભાવ-અખંડ
૧ સમ્યકદર્શન ધ્રુવ (અચળ) ૨ સમ્યજ્ઞાન
(મોહ) ત્રિકાળ નિરાવરણ સ્વભાવ
૩ સમક્યારિત્ર
૨ અજ્ઞાન નિરાવલંબ-સહજ
૩ અસંયમ અનંત શક્તિનો પિંડ સુખરૂપ પરિણમન
કષાયભાવ ચૈતન્ય ઘન પિંડ
શુધ્ધ ભાવરૂપ
ક્રોધ, માન, આશ્રય કરવાયુક્ત ભાવ
પરિણમન
માયા, લોભ નિર્વિકાર સ્વરૂપ
(રાગ-દ્વેષ) પૂર્ણ સુખસ્વરૂપ
દુ:ખરૂપ - સર્વજ્ઞ સ્વભાવ
શુધ્ધોપયોગ
પરિણમન શુધ્ધ-ત્રિકાળ શુધ્ધ..
(નિર્મળ પર્યાય) : (ભાવકર્મ) કારણ પરમાત્મા
(શુભાશુભ ભાવ) આનંદ કંદ (સચ્ચિદાનંદ)
સાધન પરમભાવ સ્વરૂપ નિર્વિકલ્પ ભાવ
વર્તમાન જ્ઞાન પર્યાય અતીન્દ્રિય સ્વભાવવાળો
લક્ષ (૧) (હું જ્ઞાન આનંદ સ્વરૂપ ભગવાન (સ્વ) - 1 +(પર) આત્મા છું)
(ધર્મ રૂપ પરિણમન અધર્મરૂપ પરિણમન (૨) સર્વથા
સ્વભાવરૂપ પરિણમન વિભાવરૂપ પરિણમન સર્વથી
સુખરૂપ પરિણમન) અનંત દુઃખરૂપ પરિણમન ભિન્ન છું.
