________________
૦ સુખનું અર્થકારણ સાધનમાં સાધ્યની ભ્રાન્તિ જેવી મોટી દુર્ઘટના બીજી કઈ હોઈ શકે? અર્થકેન્દ્રિત સમાજે પૈસાને સુખનો પર્યાય બનાવ્યો છે. અડધી રાતે ભરનિદ્રામાંથી ઉઠાડીને કોઈને પૂછવામાં આવે કે સુખ એટલે શું? પ્રત્યુત્તરમાં “પૈસા” સાંભળવા મળે તેવી શક્યતા સૌથી વધુ લાગે. પૈસાને જ સુખ માનનાર પૈસાની મર્યાદાઓથી વાકેફ નહીં હોય.
ભૂખ લાગે ત્યારે રૂપિયાના સિક્કાઓનું શાક બનાવીને ખાઈ શકાતું નથી. તરસ લાગે ત્યારે રૂપિયાની નોટોનીચોવીને તૃષા છીપાવી શકાતી નથી. કરન્સી નોટોને સીવીને તેમાંથી શરીર ઢાંકવાનું કોઈ વસ્ત્ર બનાવતું નથી. પાંચસોની નોટોની પથારી કરી તેના પર સૂવાની ચેષ્ટા કોઈ કરી શકતું નથી. રૂપિયાના સિક્કાઓની દીવાલ હોય અને નોટોનું છાપરું હોય તેવું મકાન કોઈએ જોયું છે ખરું?
પૈસાને સર્વસ્વ માનીને ચાલતા માનવીને આ મોટી લપડાક છે કે પૈસાનો ઉપભોગ તેના મૂળ સ્વરૂપમાં કોઈ કરી શકતું નથી. પૈસા એ જ સુખ આ માન્યતા વાહિયાત કરે
પૈસો સુખ નથી તો સુખ શું છે ? હવે કોઈ હોંશિયાર વાપરીને જવાબ આપશે : પૈસાથી જે મળે તેનું નામ સુખ.”
પૈસાથી મોંઘાં ભોજન મળે, ભોજન સુખ. પૈસાથી કિંમતી કપડાં મળે, વસ્ત્ર સુખ. પૈસાથી મોટાં મકાન મળે, આવાસ સુખ. પૈસાથી લેટેસ્ટ ગાડી મળે, વાહન સુખ.
આ માન્યતા પણ અતાર્કિક છે. સામગ્રી એ જ જો સુખ હોય તો સર્વ કાળે સર્વ વ્યક્તિને સામગ્રી દ્વારા સુખનો અનુભવ થવો જોઈએ પણ તેવું તો નથી જ. * ઉનાળામાં આહલાદક લાગતું એરકન્ડિશનર શિયાળામાં ઉપદ્રવરૂપ લાગે છે.
