________________
બાળદીક્ષાનો અખંડ દીવો
ભારતમાં અંગ્રેજ રાજ હતું ત્યારથી બાળદીક્ષા વિરોધના બીજ નંખાયા છે.
અંગ્રેજોએ બનાવેલી કાઉન્સિલ ઓફ સ્ટેટમાં યુનાઈટેડ પ્રોવિન્સિસ (આજના ઉત્તરપ્રદેશ) તરફથી રહેલા સભાસદે ઈ.સ. ૧૯૨૩ના ૩૦મી જાન્યુઆરીએ બાળદીક્ષા વિરોધી પ્રસ્તાવ રજૂ કર્યો હતો, જે છેવટે કાયદાકીય જોગવાઈ અને લોક વિરોધને જોતા પડતો મૂકાયો હતો.
- ભારતને સ્વતંત્રતા મળ્યા પછીના દાયકામાં જ ઈ.સ. ૧૯૫૬માં ગુજરાતના સંસદસભ્ય કુલદીપસિંહ ડાભીએ ૨૮મી ફેબ્રુઆરીએ એક બાળદીક્ષા વિરોધી પ્રસ્તાવ રજુ કર્યો હતો. જો કે તેમાં પણ બહુમતી મેળવી શકાઈ નહીં અને તેનું સૂરસૂરિયું થઈ ગયું. પછી ઈ.સ. ૧૯૫૯માં ઝૂલનસિંહ નામના સંસદસભ્ય ભારતની સંસદમાં બાળદીક્ષા પ્રતિબંધક બિલ રજૂ કર્યું હતું. પણ પછી તેમણે પોતે જ આ બિલ પરત ખેંચી લીધું હતું. તે જ વર્ષમાં દીવાનચંદ. શર્મા નામના સંસદસભ્ય ફરી બાળદીક્ષા પ્રતિબંધક બિલ રજૂ કર્યું હતું. તેના પર ચર્ચા પણ થઈ હતી પણ છેલ્લે તે પણ નામંજુર થયું હતુ. - આ રીતે ભારતીય સંસદમાં બાળદીક્ષાને અટકાવવા માટે થયેલા અત્યાર સુધીના પ્રયાસો નિષ્ફળ રહયા છે. અલગ અલગ સ્ટેટ લેવલ પર પણ આવા પ્રયાસો થયા છે. જ્યારે વર્તમાનના ગુજરાત અને
- ૨૭
-