________________
૩૪૨
શ્રીપાળ રાજાને રાસ હીરસૂરિજી મહારાજને અકબર શાહે જગદ્દગુરૂની પદવી બક્ષી હતી, પરંતુ હીરાની ખાણમાં હીરાજ નીપજવા સરખા હીરસૂરિના પાટે વિજયસેનસૂરિજી થયા કે જે ઉદયાચલ પર ઉદય પામનારા બાળ સૂર્ય સરખા સુખદશનવંત હેઈ અકબરશાહની સભા મધ્ય અન્યદશનીઓના ધર્મતની ફિલસોફી ભૂલ ભરેલી બતાવી જૈનધર્મની ફિલસી (તત્વજ્ઞાન) ઉત્તમ છે એમ પ્રમાણુ સહ સિદ્ધ કરી બતાવ્યું જેથી બાદશાહે અતિ આદરસત્કાર પૂર્વક ગુરૂરાજ હીરસૂરિજીને આપેલી જગદ્ગુરૂની પદવા છતાં તેમને સવાઈની પદવી ઈનાયત કરી, એ સબબના લીધે તેમની ગંગાજળ જેવી નિર્મળ યશકીતિ વિશ્વમાં વિસ્તરતાં જૈન શાસનને અધિક મહત્તા પ્રાપ્ત કરાવી. તેમના માટે અત્યંત ગુણવંત મહિમાવંત મહંત વિજયપ્રભસૂરિજી થયા કે જેમના નામની ખ્યાતિ દિગંત લગી પ્રકાશમાં આવી હતી તે સુરિજીના સમયમાં સુંદર શ્રી પાળજીના રાસની રચના કરી. - હીરસૂરિજીની પટાવળી કહેવાનો હેતુ એજ કે હું પોતે તે હીરસૂરિજીની શિષ્યસંતતી છું એટલે કે તે હીરસૂરિજીના મુખ્ય શિષ્ય ઉપાધ્યાયજી કીતિવિજયજી કે જેમની બહુજ સુકીતિ વિસ્તરેલી હતી, તે ઉપાધ્યાયજીના આજ્ઞાનુ યાયી શિષ્ય ઉપાધ્યાયજી થયા કે જે સગુણી ને સવને પસંદ પડતા સ્વભાવવાળા તથા વિદ્યા, વિનય ને વિવેકમાં વિચક્ષણ, ઉત્તમ લક્ષણવતા શરીરવાળા, સાભાગ્યવંત, ગીતાર્થપણાને સાર્થક કરનારા, સારી સોબતમાં આનંદ માનનારા અને સારા સ્નેહાળ હતા. તે વિનયવિજયજીએ સંવત ૧૭૩૮ની સાલમાં તાપી નદીના તીર પરના રાંદેર શહેરમાં ચોમાસુ રહી સંધના આગ્રહથી અધિક ઉલ્લાસ સહિત આ શ્રીપાળજીના રાસની શરૂઆત કરી, પરંતુ સાડા સાતસે ગાથાઓ રચાયા બાદ આયુક્ષીણ થનારી કર્મપ્રકૃતિના સંગ વડે પોતાના શરીરસંપત્તિ નાશ પામવાનું કારણ જાયું જેથી મને તે બાકી રહેલે રાસ પૂર્ણ કરવાનું કહી તેમણે સુભાવના યુકત કાળધર્મને આદર આપે. આવાં શુભકાર્યના કર્તા હેવાથી તે વિનયવિનય ઉપાધ્યાના અમર આત્માના સૈભાગ્યવંત સ્ત્રીઓના ટેળે ટેળાં ગુણગાન કર્યા કરે છે. મજકુર વિનયવિજયજીના પૂર્ણ વિશ્વાસપાત્ર પવિત્ર પ્રેમી વિનયવિજયજી ઉપાધ્યાયજીના ચરણકમળ સેવનાર યશોવિજયજી ઉપાધ્યાય કે જે હું તેણે તે વિનયવિજયજીની ભલામણથી તથા સમકિતવંતોના હીતની ખાતર આ શ્રીપાળજીના રાસને બાકી રહેલ ભાગ સંપૂર્ણ કર્યો. આ રાસને જે સત્ય ભાવ સહિત ભણશે ગણશે તેના ઘરમાં શ્રી સિદ્ધચક્ર ભગવાનના અધિષ્ઠાયક દેવ માંગળિકની માળા ફરશે, તેમજ મોટા હાથીઓ તેના આંગણામાં ઝુલશે, સુંદર મંદિર-મહેલે તથા મણિ