________________
ખડ ગાયા
३२७
નમન કરે.. કેમકે આ તપ કલ્પવૃક્ષની સમાન મનવાંછિત પૂર્ણ કરનાર છે. જેમ કલ્પવૃક્ષને પુષ્પ ફળ મકરદ વગેરે છે તેમ તપવૃક્ષને તેની જગેાએ શું છે તે કહી બતાવે છે કે-દેવતાની અને મનુષ્યગતિરૂપ પ્રાધાન્ય સપત્તિની પ્રાપ્તિ કરાવવા રૂપ ફૂલ છે, શમતારૂપ અમૂલ્ય ને વેગતિથી પ્રસરતા સુગધી રજકણા છે, અને મેાક્ષ સુખની પ્રાપ્તિ મહાન્ ફળ છે માટે કલ્પવૃક્ષની પેઠેજ નવપદ કલ્પવૃક્ષ સ દુઃખ શમન કરી ઇચ્છિત સિદ્ધિ આપનાર છે જેથી હું વિજને ! તે તપપદને જેમ હું વંદના કરૂં છું તેમજ તમે પણ વંદના કરા કે તેના લીધે મજબૂત કર્યાં પ્રકૃતિયેા ઢીલી થઈ જાય. તેમજ લૌકિક અને લેાકેાત્તરમાં પણ જે જે માંગળિકનાં કારણેા છે તે તે સર્વ મંગળાની અંદર મુખ્ય મંગળ તપ જ છે એથીજ સવ ગ્રંથામાં તપ મંગળનું વણ્ન કરવામાં આવે છે અને આવશ્યકની અંદર પણ અંતે તપ મગળજ કથન કરેલ છે. દરેક ગ્રંથામાં કવિ પંડિતા ગ્રંથની શરૂઆતમાં, ગ્રંથની મધ્યમાં અને ગ્રંથની પૂર્ણાહુતીમાં મોંગલાચરણુ કરે છે તે પૈકી આદ્ય મંગળાચરણ કરવાના હેતુ ગ્રંથની પૂત્તિ શૈાભા નિવિઘ્નતા પ્રાપ્તિ માટે હાય છે, મધ્ય મગળાચરણ કરવાના હેતુ ગ્રંથની કાયમતા થવાની ઇચ્છા પૂર્ણ થવા માટેનુ હાય છે અને અંતિમ માંગળાચરણનુ હેતુ પર પરાથી ગ્રંથ વિસ્તાર નિમિત્તને હાય છે; પરંતુ બધાં મંગળાચરણેામાંથી તપ સંબધી મંગળાચરણ કરવું એજ સર્વોત્તમ છે, કેમકે બીજા મંગળાચરણા આ લેાકની સિદ્ધિઓ આપવા રૂપ છે, પરંતુ તપ રૂપ મંગળાચરણ તા સફ્ળ ઉપાધિ રહિત અખ'ડાન'દ મેાક્ષ મદિર મેળવવામાં મદદગાર રૂપ છે, માટે હે વિજને ! એથી તે તપ પદને સવાર, મધ્યાહ્ન ને સંધ્યા એ ત્રણે કાળ વખતે નમન કર્યાં કરેા, કે જેથી શિળપથની સહાયતા મળે. આ પ્રમાણે શ્રીપાળ મહારાજા પૃથક પૃથક વિસ્તાર પૂર્ણાંક સ્તવન કરવામાં તન્મયતા સાથ લીન-એકરસ બની ગયેા. ( દરેક કર્મની અંદર જ્યારે એકાગ્રચિત્તવંત મની તે કામય મનાય છે ત્યારેજ તે કાર્યના ખરા રહસ્ય, મહત્વ ને સિદ્ધિના સાતા થઇ તેનુ ફળ મેળવવા અવશ્ય ભાગ્યશાળી થવાય છે કવિ યશેાવિજયજી કહે છે કે આ ચેાથા ખડની અંદરની સારા યશના વિલાસ આપવા રૂપ અગ્યારમી ઢાલ પૂર્ણ થઇ, તે એજ મેધ આપે છે કે આ નવપદના યા
નમાં લીન થવાથી સુયશના વિલાસ જના શ્રીસિદ્ધચક્રજીના સ્તવનાદિમાં
પ્રાપ્ત થાય છે; માટે તન્મય અનેા )
સ
કલ્યાણેચ્છુ (૪૧-૪૬ )