Page Text
________________
ખંડ ચોથો
૨ ? - પણ અષ્ટાપદ (કરવા) નામના નાનકડા જાનવરને જોતાં જ નિર્બળ બોકડા જેવા ગરીબ બની લટુકડાં કરવા માંડે છે, તેમ છે મુનીંદ્ર ! સર્વ બળવંત દેવોને જીતનાર કામદેવરૂપ સિંહ પણ આપ અષ્ટાપદ સ૨ખાની એકજ ઝપટથી નાશિપાશ થઈ ગયે છે. કષાયની વૃદ્ધિ કરનારા રતિ અરતિ વગેરે નેકષાયને પણ આપે દૂર કરી દીધા અર્થાત્ માન–પૂજા સાકાર કરવારૂપ શાતા વેદનીય તે રતિ, અને અપમાન-તિરસ્કાર ઉપસર્ગ વગેરે અશાતા વેદનીય તે અરતિ તે એને પણ દૂર કરી છે, વળી આ લોક પરલોકભય સાતે મોટા ભય પણું હે મુનીવર ! આપ મનમાં લાવ્યા નહીં, એટલે તે સાત મહાભયને કસી વિશાદમાં ગણ્યાજ નહિં; પરંતુ ક્રોધાદિ વગેરે ભાગી જવાથી તે ભય ઉલટા ડરીને પોતાની મેળે જ દૂર હટી ગયા; કેમકે તેમને આપની પાસે રહેવું મુશ્કેલ થઈ પડયું, એથી આ૫ મહર્ષિ છે. હે સ્વામી જ્યાં લગી ચિત્તમાં શુભ અશુભ રાગ દ્વેષનું જોર ક્ષીણ થયું નથી ત્યાં લગી દુવંછા કાયમ હોય છે, પરંતુ શુભાશુભ રાગદ્વેષનું જેર ક્ષીણ થઈ ગયું હોવાથી તે દુવંછાને પણ આપે તજી દીધી છે તેથી કશી વાંછા રહી જ નથી. વળી આપે પુદ્ગળ આત્માને પોતપોતાના લક્ષ વડે ઓળખી લેવાથી અલગ અલગ પક્ષથી સ્થાપન કરેલા છે એટલે કે પૂરણ, ગળણ, પડાણ, સડ, વિધ્વંસન, સ્વભાવવાળો ૫ગળ વિનાશવાન છે, અને આત્મા અમરત્વ-અવિનાશી છે, તે બન્નેનાં લક્ષણ ઓળખી લઈ બેઉમાં ભિન્નપણું છે એવું જાણી જાદા જુદા સ્થાપી રાખ્યા છે. હે પ્રભો! ભૂખ, તરશ, તાપ, તાઢ વગેરે બાવિશ પરિષહ (ક) ની ફેજ આવી નડતાં આપે તેથી મનમોજવડે સંયમમાર્ગે દોરાઈ બચાવ કરી લીધો, પરંતુ તે પરિષહની ફેજથી ડરીને આ૫ પાછા ભાગ્યા નહીં, એટલું જ નહીં પણ લગારે તેને ડર ગણકાર્યો નહીં, ઉલટા આપ તો સંયમમાગમાં લગ્ન થઈ રહ્યા તે એવી રીતે કે–જેમ લડાઈના મેદાનમાં મસ્ત હાથી એક જ છતાં પણ અડગ થઈ પોતાની ફજમાં મ–લાગ્યો રહે છે, અર્થાત્ લડાઈના મેદાનમાંથી હજારે તેપગેળા વગેરેના ઉપસર્ગ આવી નડે, તથાપિ મુકરર કરેલી જગથી તલપુર પણ પાછો હઠતો નથી, તેમ આપ પણ પરિસહફેજના નડાવથી ન ડરતાં અડગતા પૂર્વક સંયમ પંથમાં લાગી રહ્યા છે એથી આ૫ ધીર છે. ઉપસર્ગના વગથી એટલે કે જે સ્ત્રીના હાવ ભાવ હાસ્ય કટાક્ષ વિલાસાદિ વિષયની માગણી વગેરેથી હરકત થાય તે અનુલેમ ઉપસર્ગ અને જે વિવિધ જાતના માર કુટ વગેરેના કરવાથી હરકત નડે તે પ્રતિલોમ ઉપસર્ગ કહેવાય છે, તે એવા ઉપસર્ગના સમૂહે આપને
| SR No. | 006082 |
| Book Title | Shripal Rajano Ras |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Bhogilal Ratanchand Vora |
| Publisher | Bhogilal Ratanchand Vora |
| Publication Year | |
| Total Pages | 468 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 13 MB |