________________
૧૪૪
શ્રીપાળ રાજાને રાસ પણ દુર્બુદ્ધિ શેઠનું રે, ચિત્ત ન આવ્યું ઠામરે; જઈવિ કપુરે વાસિયેરે, લસણ દુર્ગધ ન જાયરે. જી. ૩૨ હૈડા કરને વધામણારે, અંશ ન દુઃખ ધરેશરે; જે બચ્યો છું જીવતેરે, તે સવિ કાજ કરેશરે, જી. ૩૩ જે મુજ ભાગ્યે એવડુંરે, વિદ્ધ થયું વિસરાળરે તે મળશે એ સંદરીરે, સમશે વિરહની ઝાળ રે. જી. ૩૪ એમ ચિંતી દૂતી મુખેંરે, કહાવે હું હું તુમ દાસરે; એક નજર કરી નિરખિયેરે, માન મુજ અરદાસરે. જી. ૩૫ દૂતીને કાઢી પરીરે, દેઈ ગલહન્થા કંકરે; તેહિ નિલ જ લાજ્યો નહીં રે, વળી થયે ઉäકરે. જી. ૩૬ વેશ કરી નારીતણેરે, આ મયણા પાસરે; દષ્ટિ ગઈ થય આંધળારે, કાઢો કરી ઉપહાસરે. જી. ૩૭ ઊતરિયે ઉત્તર તરે, વાહણ ચલાવે વેગરે; પણ સન્મુખ હેય વાયરેરે, શેઠ કહે ઉદ્દેગરે. જી. અવર દેશ જાવાતરે, કીધા કેડિ ઉપાયરે; પણ વહાણ કંકણ તટે રે, આણી મુકયાં વાયરે છે. ૩૯ ત્રીજે ખંડે ઈમ કહીરે, વિનયે ત્રીજી ઢાળરે; સિદ્ધચક્ર ગુણ બોલતાંરે, લહિયે સુખ વિશાળરે. જી. ૪૦
અર્થ તે પછી ધવળશેઠના ત્રણ સુબુદ્ધિ મિત્રો કે જેમણે શેઠની વિચારણાથી વિપરીત વિચારણા દર્શાવી હતી તેમણે શેઠ પાસે આવી કહ્યું “કેમ શેઠ! અમારા કહેવા પ્રમાણે પ્રત્યક્ષ પારખાની વાત દીઠી કે નહીં ? ચોથો મિત્ર અધર્મને સંગી થયે હતો તો તુરતજ મરી યમને મહેમાન થયે. તે માટે ફરીથી પણ કહિએ છીએ કે–પરાઈ લક્ષ્મી અને પરાઈ સ્ત્રીના ખ્યાલ-છંદમાં હવે ફરી પડશજ નહીં, નહીં તો તમારે દુબુદ્ધિ મિત્ર જે હાલને ભેટ તે જ હાલને તમે પણ પામશે. પછી તે તમને રૂચે તે ખરું.” વગેરે વગેરે હિતશિક્ષા દઈ તે ત્રણે મિત્રો ચાલતા થયા. જો કે પ્રત્યક્ષ પારખું જોયું અને પુનઃ મિત્રો તરફથી હિતશિક્ષા મળી તે પણ દુબુદ્ધિવંત શેઠનું ચિત્ત મુકામ પર ન આવ્યું. શું લસણને ભીમસેની કપૂરના પુટ દઈયે તેથી દુર્ગધતા મટે છે કે? કદિ નહીં! જેની જે પ્રકૃતિ પડી તે મુજ જાય છે. શેઠે તો એ બનાવ બન્યા પછીથી