________________
રે ! આ સંસાર !!
૪૧૫ એ પાપમાંથી ન મને પ્રીતિમતિ ઉગારી શકી કે ન મને મારું અશ્વર્ય એ કર્મમાંથી બચાવી શકયું ! મારાં કરેલાં કર્મ મારે જ ભોગવવાં પડયાં. તેમાં કેઈએ પણ ભાગ ન પડાવે.”
ભીમસેન પિતાના કર્મને સંભારી તેને બળબળતે પસ્તા કરતે આંસુ સારી રહ્યો.
સુશીલાની આંખો પણ આંસુથી ઊભરાઈ રહી હતી. તે પણ પોતાના પ્રીતિમતિના ભવને યાદ કરી પસ્તાવાથી સળગી રહી હતી. પોતે વિશ્વાસઘાત કરી અલંકારે સંતાડી રાખ્યા, વણિક પત્નીને ખોટી રીતે ત્રાસ આપી તેમને ઘર બહાર કાઢી મૂકયા વગેરે પિતાના કર્મોને યાદ કરી પોતાના એ પાપને નિંદવા લાગી.
તેને પણ થયું, કે આ જગતમાં જે જીવ જેવાં કર્મ બાંધે છે, તેવાં જ કર્મને બદલે તેને ચૂકવવું પડે છે. કમના પાશમાંથી કેઈપણ છટકી શકતું નથી. પાપ ભલે નિર્દોષભાવે કર્યું હોય કે પછી અત્યંત ક્રુર ને વૈરભાવે કર્યું હોય, તેનું પરિણામ ભોગવવું જ પડે છે.
સુનંદા અને વિમલા દાસી પણ આજ જાતને ભાવ અનુભવી રહી હતી. તેમનું અંતર પણ પિતાને પૂર્વભવ જાણી ધર્મ ભાવનાથી પીગળી રહ્યું હતું. - અન્ય છ પણ ભીમસેનના આ પૂર્વભવને જાણીને સંસારની અસારતા, કર્મની સત્તા, કર્મના પરિણામ વગેરેને