________________
:૩૦
ભીમસેન ચરિત્ર પડે એવું વાતાવરણ હતું. પણ ભીમસેન વીર હતો અને આ વીરતા માત્ર હૃષ્ટપૃષ્ટ શરીરની જ ન હતી. સંસ્કારથી પણ તે વીર હતે.
તેની આંખે ખુલ્લી હતી, પરંતુ એ આંખમાં વિકાર ન હતા. વાસના ન હતી. એક ઘેરી ઉદાસી ત્યાં સળવળતી હતી. એક તટરથ પ્રેક્ષક બની એ અસરાનું નૃત્ય નિહાળી રહ્યો હતે.
અપ્સરા આખર થાકી અને ઢગલે થઈને એ ધરતી ઉપર ઢળી પડી. ભીમસેન ઊભે થયો. તેણે પિતાની શાલ તેને ઓઢાડી અને ત્યાંથી ચાલી પિતાની શિબિકા–તંબૂમાં આવ્યો.
સૌ પ્રથમ તેણે ઠંડા પાણીએ રનાન કર્યું. શીતળ જલની છાલક વડે આંખેને બહારથી બરાબર સાફ કરી નાંખી. જે ખુલ્લી આંખે તેણે અપ્સરાનું વિલાસી નૃત્ય જોયું હતું એ આંખમાંથી તે દશ્ય તે ભૂંસી નાખવા માંગતે હતે. આથી તેણે બરાબર આંખને સાફ ને સ્વરછ કરી.
દેહશુદ્ધિ કરી તેણે આત્મશુદ્ધિ કરવા માંડી. શુદ્ધ ને સ્વચ્છ કપડાં પહેરી તે સામાયિક લઈને બેઠે. મન છે, જાણે અજાણે પણ તે અશુભ સંસ્કાર ઝીલી લે. નૃત્ય વખતે પિતે મન ઉપર સખ્ત ચેકી પહેરે મૂક હતા. તેને જરાય આડું અવળું કે ઊંચુંનીચું થવા દીધું ન હતું, છતાંય કયાંક કરતાં કયાંક પણ તેની ઝીણી અસર રહી ગઈ હોય તે ? દુશ્મનનો તે ઉગતા જ નાશ કરે સારે અને આ તે વળી આંતરિક દુશમન. પ્રેમથી પેટમાં પેસે ને પછી પગ