________________
આત્મસિદ્ધિ શાસ્ત્ર દર્શન |
અન્વયાર્થઃ- [આત્માની પોતાના હોવાપણાની શંકા શંકા (આત્મા) આત્મા પોતે પોતે આપ જાતે-પોતાથી કિર કરે છે; એવી [શંકાનો શંકાનો [કરનાર કરનાર (તે તે જ આત્મા છે એવું પોતે જાણતો નથી એિ એ અમાપ પાર વગરનું અચરજ આશ્ચર્ય છે. ૫૮
શંકા-શિષ્ય ઉવાચ. આત્માનાં અસ્તિત્વના, આપે કહ્યા પ્રકાર,
સંભવ તેનો થાય છે, અંતર કર્યો વિચાર. ૫૯ અન્વયાર્થ:- આત્માનાં આત્માનાં અસ્તિત્વના હોવાપણાનાં [આપે આપશ્રીએ પ્રિકારકારણો કહ્યા સમજાવ્યાં તેિનો તેનો અિંતર આત્મા સાથે વિચાર કર્યો વિચાર કરતાં સંભવ આત્માનું હોવાપણું [થાય છેજણાય છે. ૧૯
બીજી શંકા થાય ત્યાં, આત્મા નહીં અવિનાશ,
દેહયોગથી ઊપજે, દેવિયોગે નાશ. ૬૦ અન્વયાર્થ:- હવે મને ત્યાં આત્મામાં બીજી બીજી શંકા શંકા થાયી થાય છે કે (આત્મા) આત્મા અવિનાશ નાશ વિનાનો નહીં નથી અને તે દેહયોગથી દેહના રજકણ ભેગા થવાથી (ઉપજે ઊપજે છે અને દેહ વિયોગે દેહના નાશથી નાશ તેનો નાશ થાય છે. ૬૦
અથવા વસ્તુ ક્ષણીક છે, ક્ષણે ક્ષણે પલટાય,
એ અનુભવથી પણ નહીં, આત્મા નિત્ય જણાય. ૬૧ અન્વયાર્થ:- (અથવા) અથવા વસ્તુ સર્વ પદાર્થો [ક્ષણે ક્ષણે દરેક ક્ષણે પલટાયો. બદલાય છે તેથી ક્ષિણિક ક્ષણમાત્ર ટકનારા પૂછે છે એ એવા [અનુભવથી અનુભવથી જોતાં મને (આત્મા) આત્મા [પણ] પણ નિત્ય કાયમ ટકનારો જણાય જણાતો નહીં. નથી. ૬૧
સમાધાન-સદ્ગુરુ ઉવાચ. દેહ માત્ર સંયોગ છે, વળી જડ રૂપી દ્રશ્ય, ચેતનનાં ઉત્પત્તિ લય, કોના અનુભવ વશ્ય? ૬૨