________________
| આત્મસિદ્ધિ શાસ્ત્ર દર્શન |
હોય મુમુક્ષુ જીવ તે, સમજે એક વિચાર,
હોય મતાર્થિ જીવ તે, અવળો લે નિર્ધાર. ૨૨ અન્વયાર્થઃ- [જીવ જે જીવ મુમુક્ષુ) મુક્તિનો સાચો કામી હોય છે તે તે [એ. આ વિચાર વિચાર [સમજે બરાબર સમજે છે અને [જીવો જે જીવ [મતાર્થી પોતાની ઊંધાઈને પકડી રાખનારો હિોય છે તે તે [અવળો ઊંધો નિર્ધાર નિર્ણય લેિ કરે છે. ૨૨ ન હોય મતાર્થિ તેહને, થાય ન આતમલક્ષ,
તેહ મતાર્થિ લક્ષણો, અહીં કહ્યા નિર્પક્ષ. ૨૩ અન્વયાર્થ:- જે મિતાર્થી મતાર્થી હિોય છે તેને તને આિતમલક્ષી આત્માનું જ્ઞાન [થાય થતું નિ નથી, તે તે મતાર્થી ઊંધી પકડવાળા જીવોને લિક્ષણો ઓળખવાનાં ચિહુનો અિહીં અહીંયા નિર્પક્ષ કોઈનો પક્ષ ખેંચ્યા વગર [કહ્યાં કહેવામાં આવે છે. ૨૩
મતાર્થિ લક્ષણ - બાહ્યત્યાગ પણ જ્ઞાન નહિ, તે માને ગુરૂ સત્ય,
અથવા નિજકુળધર્મના, તે ગુરૂમાં જ મમત્વ. ૨૪ અન્વયાર્થ:- જેને બાહ્યત્યાગ બહારનો સંયોગોનો) ત્યાગ છે [પણ] પણ જ્ઞાન આત્માનું સાચું જ્ઞાન નહીં નથી, તેવાને તેિ તેઓ સત્ય) સાચા ગુરુ ગુરુ માને માને છે (અથવા અથવા [નિજ પોતાના કુળબાપ દાદાએ માનેલા [ધર્મના ધર્મના ગુિસ્માં જ ગુમાં જ તે તેઓ [મમત્વો મારાપણું કરે છે. ૨૪
જે જિનદેહ પ્રમાણને, સમવસરણાદિ સિદ્ધિ,
વર્ણન સમજે જિનનું, રોકિ રહે નિજ બુદ્ધિ. ૨૫ અવયર્થ - જેિ જે જિન જિનેશ્વર ભગવાનના દેહા શરીરના પ્રિમાણ માપ (ઊંચાઈ વગેરે ને) ને અને સિમવસરણ ધર્મ સભા આિદિ) વગેરે સિદ્ધિ પુણ્યના ઠાઠને જિનનું વીતરાગદેવનું વર્ણન સ્વરૂપ [સમજે સમજે છે તે નિજ બુદ્ધિા પોતાના જ્ઞાનને તેમાં રોકી રહે રોકી રાખે છે, અર્થાત્ વીતરાગના સાચા સ્વરૂપને સમજવા પોતાની બુદ્ધિને લઈ જતા નથી. ૨૫
૩૯)
