________________
હું આશા રાખું છું કે આ લેખકની પ્રથમ કૃતિ “સરળ સંસ્કૃત વ્યાકરણ ને આપ સર્વેએ જે રીતે ઉત્સાહભેર અપનાવી લીધી છે, તેવી રીતે આ દ્વિતીય રચનાને પણ અપનાવી યુવાન લેખકના કાર્યમાં પૂર્ણ સહકાર આપી સંસ્કૃત ભાષાના પ્રચારમાં સહાયભૂત થશે, એ જ નમ્ર અભ્યર્થના. કૃષ્ણભુવન, વાઘાવાડી રોડ, .
પ્રતાપસિહ રામસિંહજી રાઓલ ભાવનગર જી
(રામધરી દરબાર) તા. ક, સ્વ. શ્રી જુવાનસિંહજી સાહેબની જીવન ઝરમર ટાઇટલ પેઈજ ત્રીજા પાના ઉપર આપેલ છે.
ભૂમિ કા સંસ્કૃત ભાષા ભારતની મૂળ ભાષા છે. ભારતના બધાં પ્રાતમાં ભિન્ન ભિન્ન ભાષાઓને ઉપયોગ થાય છે તે સત્ય છે, પરંતુ તપાસ કરતા આપણે જાણી શકીએ છીએ કે પ્રત્યેક પ્રાતીય ભાષામાં લગભગ સમાં સિત્તેર શબ્દ સંસ્કૃત ભાષાના હેય છે. આને અર્થ એ કે પ્રત્યેક પ્રાન્તમાં સીત્તેર ટકા જેટલી સંસ્કૃત ભાષા બોલાય છે. પછી તે શબ્દ સંસ્કૃત હોય, તવ હોય કે તત્સમ હેય. આથી સંસ્કૃત ભાષાના સાહિત્યનું પ્રાથમિક જ્ઞાન પ્રત્યેક બાલકબાલિકાને હોવું આવશ્યક છે. આ હેતુથી પ્રેરાઈ તમારા હાથમાં આ લઘુ પુસ્તક “સંસ્કૃત સાહિત્યની રૂપરેખા” મૂકતા ઘણો હર્ષ થાય છે. આ પુસ્તકમાં સંસ્કૃત ભાષા સંબંધી તથા તેના સાહિત્ય સંબંધી તમને ઘણું જાણવા મળશે એમ મારું દઢ માનવું છે.
આ પુસ્તકને તૈયાર કરવામાં છે. શ્રી બળદેવ ઉપાધ્યાય રચિત સંસ્કૃત સાહિત્યનો ઈતિહાસ તેમજ સંસ્કૃત વાડમય વિગેરે પ્રત્યે ઉપયોગી થયા છે તેથી હું તે વિદ્વાનનું ઋણ સ્વીકારું છું.
આ પુસ્તકને પ્રકાશિત કરી આપ સહુ સમક્ષ મૂકવાની તક આપવા બદલ સંસ્કૃતિ પ્રેમી શ્રી પ્રતાપસિંહજી રામસિંહજી રાઓલ (રામધરી દરબાર )નો ખૂબ જ આભારી છું. કારણ કે જે તેઓશ્રીએ આ પુસ્તક પ્રકાશિત કરવાનો વિચાર ન કર્યો હોત તે આટલું જલદી આપના હાથમાં મૂકી ન શક હેત તે સત્ય વાત છે. પ્રેસ કોપી કરવામાં મદદ કરનાર મારા વિદ્યાર્થીઓ શ્રી દુર્ગાશંકર દવે તથા શ્રી બિહારિલાલ પંડયાને ભૂલી શકું તેમ નથી. પુસ્તકને ટૂંક સમયમાં અને ધીરજથી સારી રીતે છાપવા બદલ શ્રી સત્યનારાયણ પ્રિન્ટીંગ પ્રેસના માલિક શ્રી પ્રભુદાસભાઈ ડોડિયાને આભાર માનું છું. આ પુસ્તિકાના અભિપ્રાય માટે બે શબ્દ લખી આપવા બદલ સૌ. સં. પા. ના નિરીક્ષક સાહેબને તથા સૌ વિ. પરિષદ્દના પ્રમુખશ્રીનો આભાર માનું છું.
આદરણીય વિદ્વાને અને સ્નેહપાત્ર વિદ્યાથી દોસ્તોને નમ્ર પ્રાર્થના છે કે માનવસુલભ દેશના કારણે જે અશુદ્ધિઓ રહી ગઈ હોય તે ક્ષમ્ય ગણું સૂચન કરી આભારી કરશે.
અને જુવાનસિંહજી સંસ્કૃત પાઠશાળાના આચાર્ય હેઈ આ દ્વિતીય રચના સ્વ. શ્રી જુવાનસિંહજી સાહેબને નમ્ર નિવાપાંજલિ રૂપે અર્પણ કરું છું,
-લેખક