________________
પરિશિષ્ટ - -૩ નિમિત્ત અને ઉપાદાન કારણ વિચાર ઉપાદાન એટલે મુખ્ય મૂળકારણ. અને નિમિત્ત તે સહકારી કારણ છે જેમ ઘડામાં માટીએઘડાનું મૂળ કારણ છે. અને કુંભારચક્ર- દંડગધેડું છાલકું પાણી કોદાળી આ સર્વસહકારી નિમિત્ત કારણો છે. વળી જેમ બીજ એ અંકુરાનું મૂળ મુખ્ય કારણ છે અને જમીન વરસાદ હળ ખેડુત - બળદ - તાપ-વાડ વગેરે પાક રૂપ અંકુરના નિમિત્ત સહકારી કારણો છેજ. મેલા કપડામાં સ્વચ્છતા એ મૂળ કારણ છે. અને સાબુ- ધોકો ધોબી ગરમ પાણી અને મહેનત આ બધાય નિમિત્ત કારણો છેજ કપડાને સ્વચ્છ કરવા નિમિત્તો જોઈશેજ. અનાદિકાળથી ઉપાદનબગડેલું છે તેને સ્વચ્છને શુદ્ધ કરવા શુભનિમિત્તોની અત્યંત જરૂર છેજ. , ઝાડના ઠુંઠાની જેમ નિમિત્તો માત્ર કાર્યવખતે હાજરજ હોય છે, પણ કોઈ સહકાર કે ઉપકાર કરતુંજ નથી આમ કહેવું મિથ્યાવાદ અસત્યવાદ જ છે. માટીમાં ઘડોબનવાનીપૂરી લાયકાત હોવાછતાંયકુંભારાદીના નિમિત્તવિના ત્રણ કાળમાં કયારેય ઘડો બની શકે નહિં. ઉપાદનમાં રહેલી લાયકાત પ્રગટ કરવા માટે નિમિત્ત અતિ આવશ્યક છે. શ્રી અરિહંત દેવનો અને તેમના શાસનનો અને ગુરૂદેવોનો જો કશોજ ઉપકાર ના હોય તો અનન્તાનન્તમાંથી એકપણ જીવ મોક્ષ જઈ શક્તજ નહિં. જો શુભ નિમિત્તોનો ભવ્ય જીવો ઉપર કશોજ ઉપકાર ન હોય તો પ્રભુએ સંઘ ધર્મશાસન ગણધર પદ અને વિવિધ આરાધનાઓ શા માટે પ્રગટ કર્યા? મોક્ષ જવામાં જીનેશ્વરો તેમનું ધર્મતીર્થ તેમણે બતાવેલો મુનિવેશ વગેરે ઉપકારી ખરા કે નહિં જો ન જ હોય તીર્થ સિદ્ધ સ્વલિંગસિદ્ધ પ્રત્યેકબુદ્ધ બુદ્ધ બોધિત વગેરે ભેદો શામાટે? બાઠ્યનિમિત્તોનીજેઓ કોઈજ અસર કે ઉપકાર માનતાજનથી તો
૧૧૩
