________________
આનંદઘન પદ - ૩
૨૬૭
છે પણ સાથે સાથે અન્યના તન અને મનનો પણ મોડ થાય છે - ચોક થાય છે - ચોળાય છે - ચૂંથાય છે - ચીમળાય છે. એટલે તમે એને જેમા જેમ પૂછપરછ કરો તેમ તેમ તેના તન અને મન બંને અજ્ઞાનતાની ચીકાશમાં વધારે ને વધારે ચીટકે છે અને તેથી તેઓ જીવનના અંત સુધી આપણી સાથે મનમોડીને અને ચિત્તતાણીને રહે છે અર્થાત્ પછી પરસ્પર પ્રત્યેનો સવ્યવહાર નાશ પામે છે. વિચારોમાં મતભેદ રહ્યા કરે છે એટલે અંદરમાં અવ્યકત આર્તધ્યાનની અસરો રહ્યા કરે છે.
કાંઈ ઢોલીયો ખાટ પછેડી તલાઈ, ભાવે ન રેશમ સોડ; અવર સબે મહારે ભારે ભલેરા, મહારે આનંદઘન શર મોડ, મુને૩.
સંસારના વૈભવો ખાટ-ખાટલા, પલંગ-ઢોલીયા, ગાદી-ઓશિકા, રજાઈ, ગાદલા, રેશમી વસ્ત્રો આ બધું સોડ એટલે સેજ જે પડખે રહેલા હોવા છતાં વિરાગી બનેલા આત્માને એ બધાનો સહવાસ પ્રિય લાગતો નથી, એનું મન તો જયાં આમાનું કાંઈજ નથી એવા એકાંતિક વનવગડામાંજ આત્માનું કલ્યાણ જુવે છે.
આનંદઘનજીની સમતા કહે છે કે આનંદઘન પ્રભુ તો મારા માથાના મુગટમણિ સમાન છે. પંચની સમક્ષ અને આત્મસાક્ષીએ તેમની સાથે મસ્તકે મુગટ બાંધીને મારા સ્વામી તરીકેના સંબંધથી જોડાઈ છું, એવાં નાથનું મેં શરણ સ્વીકાર્યું છે તેથી તેઓ જરૂર મારી રક્ષા કરશે.
ચરણ ૩ ના ઉતરાર્ધમાં યોગીરાજ કહે છે કે ચોરાશી લાખ જીવાયોનિમાં વસી રહેલા જીવાત્માઓ મારાથી ભિન્ન હોવા છતાં મારા માટે બધા ભલા મિત્રો જેવા ભલેરા છે. જયાં રાગ-દ્વેષ છે ત્યાં ભલમનસાઈના દીવડા બુઝાઈ ગયેલા હોય છે. ત્યાં ભલાઈના ભાવ કેવી રીતે કહી શકે? પ્રભુ કૃપાથી મારો અંદરનો દીવડો પ્રકાશી રહ્યો છે તેના દર્શનના સહારે મારા ભાવ ટકી રહ્યા છે.
એટલે આનંદઘનજીની સમતાદેવી ખુશી મનાવતા કહે છે કે “શર મોડ’ એટલે જેમ વરકન્યા પરણતી વખતે કપાળે મોડ (મુગટ) બાંધી ચોરીના ચાર ફેશ અગ્નિની સમક્ષ ફરે છે તેમ હું મારા સ્વામી સમક્ષ મોડ બાંધી આવી છું
અજ્ઞાન ખેંચાઈ જાય તો સંસાર ઉSભૂસ થઈ જાય. અજ્ઞાને ફરીને બંધાયા તેથી જ્ઞાને વરીને જ છૂટાય.