________________
આનંદઘન પદ - ૯૧
૨પપ
આ પદ વાંચતા ચેતનરાજની વર્તમાન દશા પ્રત્યે ખેદ થાય છે. અનંત આનંદનો ભોક્તા - શિવ સુખનો માલિક - અલખ નિરંજન અવધુત યોગી પારકા ઘરે ભટકતો રહે છે, પોતાની અમુલ્ય વસ્તુને ન પિછાણે અને કારણ વગર મેણાં ટોણાં સાંભળે એ ખેદ થાય તેવું છે. અખંડ પ્રોઢ પ્રતાપી ઉત્તમગુણના ઘણીને રખડતાં અને લોકોનાં ઠપકા ખાતાં જોવામાં આવે ત્યારે કોઈપણ સહૃદય પ્રાણીને એનાં વલખાં અને અપકીર્તિ માટે જરૂર દુઃખ થાય તો પછી જે ઘરની પત્ની છે, વિરહ તાપથી તપેલી છે, દુ:ખમાં દહાડા કાઢે છે તેને તો દુઃખ થાય એમાં કોઈ નવાઈ નથી.
કુમતિ અને સુમતિ, મમતા અને સમતા આપણા બધામાં જ છે. જેકિલા અને હાઈડ • સુજન અને દુર્જન આપણામાં જ છૂપાયેલાં પડ્યાં છે. આપણે કોની સાથે પ્રીતિ વધારવી તે આપણી ઈચ્છા ઉપર છે. આપણે ચિદાનંદ પદનું સામ્રાજ્ય લેવુ કે દુર્ગતિના અખાડામાં આળોટવું એ આપણે નક્કી કરવાનું છે. પાડોશણની ગાળો ખાવી કે અનુભવનું અમૃત પાન કરવું તે વિચારણીય છે. સુમતિના મંદિરે જતાં લોકાલોક પ્રકાશક જ્ઞાન સંતાનના પિતા બનવાનું સદ્ભાગ્ય સાંપડશે જ્યારે કુમતિના આવાસમાં જતાં સંસારનો રઝળપાટ છે. વાત આપણા હાથમાં છે. આપણે આપણા ભાગ્યના ઘડવૈયા છીએ. જ્ઞાનીઓએ બતાવેલા સમ્યમ્ પુરુષાર્થના અવલંબને આપણે સુંદર ભાવિનું નિર્માણ કરી મોક્ષ પ્રાપ્તિ કરી શકીએ એમ છીએ.
દયિક ભાવ એ વિકૃતિ. ક્ષયોપશમ ભાવ એ સંસ્કૃતિ. ક્ષાયિક ભાવના કેવળ દર્શન અને કેવળજ્ઞાન એ પ્રકૃતિ, સ્વભાવ !
આદર અને બહુમાનની પૃષ્ઠભૂમિ ઉપર સેવાયેલ સત્સંગ કુળદાયી થાય.