________________
આનંદઘન પદ - ૬૬
૯૯ -
હતી પણ જે ક્ષણે મને પોતાનું સ્વરૂપ દષ્ટિગોચર થયું ત્યાર પછીના ભાવોની અહીં મેં નોંધ લીધી છે.
આ સંસારમાં જીવ જે ભલા કે બુરા કાર્યો કરે છે તેના કર્તા અને ભોક્તા કોણ ? દરેક જીવે જીવે કર્મ જુદા છે અને દરેક જીવની કરણી કુની - જુદી છે. પ્રત્યેક જીવના સમય સમયના ભાવ જુદા જુદા છે, એ બધાનો તોલ માપ. કરનાર કે લેખા જોખા રાખનાર કે ચોપડો ચિતરનાર કોઈ મેહતો કે ચિત્રગુપ્તા આ જગતમાં ન હોવા છતાં અંધેરી નગરીને ગંડુ રાજા જેવી સ્થિતિ નથી. કર્મસત્તાના રાજ્યમાં દરેક વ્યક્તિને ન્યાય બરાબર મળી રહે છે. જ્ઞાની કહે છે કે જીવ અજ્ઞાનથી અણસમજણથી પોતાનો શત્રુ બને છે અને સમજણથી પોતાનો મિત્ર બને છે.
આવો સત્ય તત્ત્વનો બોધ સાધુ પુરુષો અને સંતજનોની સંગતિ કરવાથી અને સતગુરુની કૃપા થકી મળે છે. જીવ જ્યાં સુધી આ બે જોગ નહિ પામે ત્યાં સુધી અજ્ઞાનતા હટવાની નથી.
સાધુ સંગતિ અરૂ ગુરૂકી કૃપા , મિટ ગઈ કુલકી રેખા ૨.
આનંદઘનજીના ભાવ, ભવ સાગર તરવાના કામી બન્યાથી તેઓએ પ્રભુ ભકિતનો યોગ સાધ્યો અને તેઓ પરમ ગુરના કૃપાપાત્ર બન્યા. સાથે સાધુ સંગતિનો જોગ પણ સાધ્યો. જેમકે ઉપા. યશો વિજયજી, ઉપા. વિનય વિજયજી, ઉપા. માન વિજયજી, વિજયરત્નસૂરિ, શ્રીરાજસાગરસૂરિ, શ્રી વિજય સિંહસૂરિ, સત્યવિજય પંન્યાસ શ્રી જિનહર્ષ ગણિ, સકલચંદ્ર ઉપાધ્યાય. કવિ પ્રેમાનંદ આમ તેઓએ ઘણા ગચ્છના સાધુઓનો પરિચય કર્યો હતો. અનકુળ અને જૈનકુળ વચ્ચે આપણે દોરેલુ રેખાચિત્ર અરિહંત પરમાત્માએ દોરેલા રેખાચિત્રથી ઘણું જુદું છે. આત્માના શુદ્ધ સ્વરૂપને ઓળખ્યા વિના બાહ્યભાવે - અણસમજણપૂર્વક ધર્મની ક્રિયાઓ કરવાથી ભાવિમાં પતન થવાના ઘણા ભયો રહેલા છે, જ્યારે આત્માના સ્વરૂપને બરાબર ઓળખી તેના દઢ પક્ષપાતી. બનવા પૂર્વક જ્ઞાનીએ બતાવેલ મર્યાદામાં રહી કાર્ય કરવાથી વિઘ્નો આવતા અટકે છે.
-
જીવનમાં ઉપાધિ ઘટે તો ઉપધ આવે જે સમાધિ લાવે.