________________
આનંદઘન પદ - ૬૩
આબરૂને સાધી (બચાવી-સાચવી) લીધી છે.
હે પ્રભો ! મારામાં આટલો ત્યાગ-વૈરાગ્ય હોવા છતાં મારી ધ્યાનોપાસનામાં જરૂર ક્યાંય કચાશ રહેલી હશે એમ હું માનું છું. મારી ભૂલ ન જ થાય તેમ હું માનતો નથી. હું છદ્ભસ્થ છું. મારી ભૂલ થવાને પણ અવકાશ છે. તેથી હે પ્રભો ! મારી આપને એકજ વિનંતી છે કે આપ મારી ભૂલોને કરૂણા કરીને સુધારો.
ઔર કો ઉપાસક હૂં - કેસે કાઈ ઉધારું દુવિધા યહ રાખો મત - યાવરિ બિચારું.૧૨. આતો અન્ય દેવોનો ઉપાસક છે તેને હું કેવી રીતે ઉગારી શકું ? જેની એ ઉપાસના કરે છે તે એને ઉદ્ધરશે. કાઈ ઉધારું = અમે કોઈનો ઉદ્ધાર કરવાને સમર્થજ નથી. ઉગરવું કે ઉધરવું, ઉઘાડ થવો કે પતન થવું એ એમના હાથની વાત છે. જે કરશે તે પામશે એવી દુવિધા - દ્વિધા કે તંતભાવ કે ભેદભેદ કે મિશ્રભાવ રાખવા જેવા નથી. સાવરિ બિચારું - શું આનાથી પણ અલગ એવો હજી કોઈ જુદો માર્ગ છે ? એવા વિચારમાં - ચિંતન મનનમાં આનંદઘનજી ચડ્યા છે.
ગઈ સો ગઈ નાથ ફેર નહીં કીજે દ્વારે રહ્યો ઢીંગ દાસ, અપનો કરી લીજે.૧૩. વીતી ગયેલી વાતોને ન વાગોળતાં તેને ભૂલી જાઓ. ચાલુ વર્તમાનમાં મારે શું કરવાનું છે તેની ચિંતા કરો. મોક્ષમાં ગયેલા અનંતા સિદ્ધ ભગવંતો કંઈ આજે તમારો ઉદ્ધાર કરવા આવે તેમ નથી. તમારો ઉદ્ધાર તમારા ભાવથી થશે. વીતી ગયેલી વાતોમાં તો હે નાથ ! કોઈ ફેરફાર કરી શકાય એમ નથી. એ તો બધું અમારું ઢંગધડા વિનાનું બેહુદું જ વર્તન હતું. પૂર્વે તેમાં ઘણી ભૂલો થયેલી છે અને હજીયે થતી રહે છે. “પ્રભુ ! ગમે તેવો તોયે હું તમારો ઢંગધડા. વિનાનો કઢંગો બેઢંગો પણ દાસ છું અને આપને દ્વારે આવી ઉભેલો છું તો. તેને (અપનો કરી લેજે) પોતાનું અંગ સમજી આપ આપનામાં સમાવી લ્યો !” આનંદઘનજીને અંતર આત્મા પોતાનાજ ભગવાન આત્માને પોતાનામાં સમાવી જ્ઞાન આત્માને શાંત બનાવે છે, તો રાગ આત્માને આકુળ-વ્યાકુળ કરે છે.
