________________
(૨) સમ્યગદર્શન
ત્રણ લોકના નાથ, દેવાધિદેવ શ્રમણ ભગવાન મહાવીરે એક વાર હાલિકનામના ખેડૂતને પ્રતિબોધ પમાડવા ગૌતમસ્વામીને મોકલ્યા. ગૌતમસ્વામીએ હાલિક ખેડૂતને સંસારની અસારતા સમજાવી, સાધુતાની સારભૂતતા જણાવી. જિનશાસનની મહત્તા દર્શાવી. સંસાર પ્રત્યેનો વૈરાગ્ય પેદા થતાં તેણે ગૌતમસ્વામી પાસે દીક્ષા સ્વીકારી.
હાલિક ખેડૂતને આ રીતે પ્રતિબોધ કરીને ગૌતમસ્વામી પ્રભુ મહાવીર પાસે પાછા ફરી રહ્યા છે. હાલિક મુનિને પોતાના ગુરુ ગૌતમસ્વામી પ્રત્યે વિશિષ્ટ અહોભાવ જાગ્યો છે. તેઓ વિચારે છે કે, “મારા ગુરુનાય વળી કો'ક ગુરુ છે! કમાલ કહેવાય! મારા ગુરુ જો આટલા બધા મહાન છે, તો મારા ગુરુના ય ગુરુ ભગવાન મહાવીર તો કેટલા બધા મહાન હશે ! તેમના દર્શન કરીને હું પાવન બનીશ. મારી જાત આજે ધન્યાતિધન્ય બનશે......”
પણ આશ્ચર્ય ! અરે ! આ શું બની ગયું? પ્રભુવીરને જોતાં જ બળદિયાની જેમ હાલિક મુનિ એકદમ ભડક્યા! “આ તમારા ગુરુ? તો મને તમે જોઇતા નથી ને તમારી દીક્ષા ય નથી જોઈતી ! હું તો આ ચાલ્યો મારે ઘેર !” જાણે કે એમ કહીને, પોતાનો સાધુનો વેશ ફેંકી દઈને હાલિક તો ઊભી પૂંછડીએ ભાગ્યો!
ગૌતમસ્વામી તો આ દ્રશ્ય જોતાં સ્તબ્ધ બની ગયા. સમજાણું નહિકે આ શું બની ગયું? મને પામીને સાધુપણું સ્વીકારનારો આ હાલિક મારા એકલાના જ નહિ, ત્રણે ભુવનના જીવોના નાથ કરુણાસાગર પ્રભુ મહાવીરને જોઈને કેમ સાધુપણું છોડી નાશી છૂટ્યો? તેમણે નાના બાળકની જેમ પ્રભુ મહાવીરને પોતાનો સવાલ પૂછી લીધો.
જેનું કારણ આ ભવમાં ન મળે તેનું કારણ શોધવા પૂર્વભવમાં ડોકિયું કરવું જ પડે. પ્રભુ તો ત્રિકાળજ્ઞાની સર્વજ્ઞ હતા. પ્રભુએ મીઠી-મધુરી વાણી વડે પૂર્વભવોનો ઇતિહાસ રજૂ કર્યો !
હૈ ગૌતમ ! મારા ૧૮મા ત્રિપૃષ્ઠ વાસુદેવના ભવમાં તું મારો સારથિ હતો. જંગલના રાજા સિંહનાં બે ય જડબાંને મેં બે હાથથી ચીરી દીધેલાં. તેનાથી સિંહ મારી તરફ છંછેડાયેલો. એક માનવના હાથે પોતાનું મોત થઈ રહ્યું છે, તેનો તેને ત્રાસ હતો. વૈરનાં બીજ તેના અંતરમાં પેદા થયાં.
તે વખતે સારથિ એવા તે સિંહને સાત્ત્વન આપ્યું હતું. આશ્વાસન ભરેલા સ્નેહાળ શબ્દોમાં તેં સિંહને જણાવેલ કે, “અરે, ઓ વનરાજ! તારે ખેદ કરવાની જરાય જરુર નથી. તું જો વનનો રાજા સિંહ છે, તો આ માનવ પણ ત્રણ ખંડનો અધિપતિ માનવોનો હતો ૭ માં ની આ વ્રત ધરીયે ગુરુ સાખી