Page Text
________________
(૨૮) ત્યારબાદ કનકવતીએ કહ્યું કે, હે સ્વામી! જે માણસ પોતાના સ્વજનોની હિતકારી શિખામણ માનતો નથી. તે માસાહસપક્ષીની પેઠે આપદા પામે છે. તે માસાહેસપક્ષીનું ઉદાહરણ નીચે મુજબ છે.
' વનમાં જતા કેઈક પુરૂષે એક સિંહને મુખ પહેલ્થ કરી સુતેલો છે. તે સિંહના દાંતમાં તેણે તત્કાળ ખાધેલા માંસના કેટલાક ટુકડા વળગી રહ્યા હતા. એવામાં કેઇક પક્ષી પિતાના મુખથી “માસાહસ, માંસાહસ” એમ બેલતો થકે તે માંસ ખાવાની લાલચથી તે સુતેલા સિંહના મુખમાં પેસવા લાગ્યો. ત્યારે તે માણસે તે પક્ષીને તેમ કરવાને નિવાર્યો, પણ તેણે માન્યું નહી એવામાં જાગી ઉઠેલા. તે સિંહે તે પક્ષીને પકડી મારી નાખ્યો માટે હે સ્વામિ! તમોને પણ અમારી હિતશિખામણ નહી માનવાથી કુશલ થશે નહી. (૧૩)
તે સાંભલી જંબકમારે કહ્યું કે, હે પ્રિયે! પ્રાણીને સંકટમાંથી ઉગારવાને સ્ત્રી, કબદિક કેઈ પણ સમર્થ નથી. તેના સંબંધમાં ત્રણ મિલોનું ઉદાહરણ નીચે મુજબ છે.
જેમાં અનંતા જીવે ભ્રમણ કરી રહેલા છે, એ આ સંસારરૂપી અપાર દેશ છે તેમાં રાજ કરતા એવા ઉગ્રશાશન નામના રાજાની કૃપા અને દ્વેષથી છે સમૃદ્ધિ તથા વિપદાને મેળવે છે તે રાજાને સચેતન નામે મંત્રી છે, અને તે એક ચિત્તથી તે રાજાની સેવા કરે છે. તે મંત્રીને ઉત્તમરૂપવાળો એક મિત્ર હતો, અને તે મિત્રનું તે મંત્રી પિતાને હાથે ભેજનઆદિક દઈને પિષણ કરતો હતો. તે મિત્ર હમેશાં તેનો સહવાસી હેવાથી લેકેએ તેનું નિત્યમિત્ર નામ રાખ્યું હતું. હવે એક દિવસે તે મંત્રિની મતિમતી નામની સ્ત્રીએ પોતાના સ્વામિને કહ્યું કે, હે સ્વામી! આ તમારે નિત્યમિત્ર ફક્ત બહારથીજ રમણીક દેખાય છે, પરંતુ અંદરખાનેથી મલીન છે. માટે કેઈક દિવસ તમોને તે દગો દેશે. માટે તમારા હિતમાટે તમે કોઇક બીજો મિત્ર કરો? તે સાંભળી તેણે એક સ્વજનનામનો મિત્ર કર્યો, અને દરેક પર્વને દિવસે તેને બોલાવી ખાનપાન સન્માન આદિકથી તેનું તે સન્માન કરવા લાગ્યો, તથા તેનું નામ પર્વમિત્ર પ્રસિદ્ધ થયું તે જોઈ તેની સ્ત્રીએ કહ્યું કે, આગલા મિત્ર કરતાં આ મિલ તમેને આપદુસમયે સહાયકારી થશે ખરે, પરંતુ તે પણ આપવાથી તમારું સર્વથા રક્ષણ કરી શકે તેમ નથી,
| SR No. | 006015 |
| Book Title | Mahoti Pattavali |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Somchand Dharshi Trust |
| Publisher | Somchand Dharshi Trust |
| Publication Year | 1929 |
| Total Pages | 492 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 11 MB |