________________ આ શરાવલાનું દૃષ્ટાન્ત આપવામાં આવે છે. શીતળ સ્પર્શઃ ઠંડો સ્પર્શ, આઠ સ્પર્શીમાંનો એક સ્પર્શ. શરીર H જેનો નાશ થાય છે, શીત યત્ ત, નાશવંત. શુક્લલેશ્યાઃ અતિશય ઉજ્જવળ પરિણામ, જાંબૂના દષ્ટાન્તમાં શરીરચિંતાઃ શરીરમાં થયેલા રોગોની ચિંતા, આર્તધ્યાનના 4 ભૂમિ ઉપર પડેલાં જ ખાવાની વૃત્તિવાળાની જેમ. ભેદોમાંનો એક ભેદ. શુદ્ધ ગોચરી : નિર્દોષ આહારની પ્રાપ્તિ, 42 દોષ વિનાનો શરીરસ્થ શરીરધારી, શરીરવાળા, શરીરમાં રહેનાર. આહાર. શલાકાપુરુષઃ સામાન્ય માણસોમાં સર્વોત્તમ પુરષો, 24 તીર્થકર | શુદ્ધ દશાઃ સર્વથા મોહવિનાની આત્માની જે અવસ્થા, અથવા ભગવંતો 12 ચક્રવર્તીઓ, 9 વાસુદેવો, 9 પ્રતિવાસુદેવો, અને | સર્વકર્મ રહિત અવસ્થા. તેને જ શુદ્ધાત્મા કહેવાય છે. 9 બળદેવો. શુભ ભાવ: પ્રશસ્ત કષાયોવાળો માનસિક પરિણામ, દેવ-ગુરુ શલાકાપુરુષ (ચરિત્ર) ઉપર કહેલા 63 ઉત્તમ પુરુષોનાં ચરિત્રોનું શાસ્ત્ર અને ધર્મ ઉપરનો રાગવાળો આત્મપરિણામ. જેમાં લખાયેલાં છે તેવું, કલિકાલસર્વજ્ઞ શ્રી હેમચંદ્રાચાર્યનું ! | શુભાશીર્વાદઃ સામેના આત્માનું ભલું થાય તેવો ઉત્તમ આશિષ. બનાવેલું શાસ્ત્ર. શુભાશુભકર્મ સુખ આપે તેવાં પુણ્યકર્મ અને દુઃખ આપે તેવાં શલ્ય: કપટ, માયા, જૂઠ, બનાવટ. પાપકર્મો, એમ ઉભય કર્યો. શલ્યરહિતઃ કપટવિનાનું, માયા-જૂઠ વિનાનું, બનાવટવગરનું. | શુશ્રુષા ધર્મ સાંભળવાની અતિશય ઉત્કંઠા. શાકાહારી: અનાજ, ફળ-ફુટ આદિનો આહાર કરનાર, શેષ અંગો : બાકીના અવયવો, જે અંગો પ્રમાણસર હોય તેના શાન્તિનાથ (પ્રભુ) : ભરતક્ષેત્રમાં 24 તીર્થકારોમાં ૧૬મા | વિનાનાં બાકીનાં અંગો કે જે પ્રમાણસર ન હોય તે. ભગવાન. શેષ કર્મોઃ બાકી રહેલાં કર્મો, જે કર્મોનો ક્ષયાદિ થયો હોય તેના શારીરિક પરિસ્થિતિ : શરીરસંબંધી સ્થિતિ, શરીરસંબંધી | વિના બાકીનાં કર્મો. હકીકત. શેષ ધર્મોઃ જે ધર્મની વાત ચાલતી હોય તેનાથી બાકીના ધર્મો. શાશ્વત સુખ સદા રહેનારું સુખ, કોઈ દિવસ નાશ ન પામનારું. | શૈલેશીકરણ : મેરુપર્વત જેવી સ્થિ૨ અવસ્થા, શાસનઃ આજ્ઞા, પરમાત્માની આજ્ઞા તેમના કહ્યા પ્રમાણે ચાલવું. | અયોગીગુણસ્થાનક. શાસનપ્રેમ ? પરમાત્માના શાસન પ્રત્યેનો અતિશય પ્રેમ, | શૈક્ષક: જે આત્માએ હમણાં નવી જ દીક્ષા લીધી હોય તે. બહુમાન. શોકાતુરઃ શોકથી પીડાયેલા, મનમાં જેને શોક છવાયેલ છે તે. શાસનરક્ષક (દેવ): શાસનની રક્ષા કરનારા અધિષ્ઠાદાયક દેવ-T શોચનીય દશાઃ શોક કરવા લાયક દશા. શોકયોગ્ય દશા. દેવીઓ. શોભાસ્પદ શોભા ઊપજે તેવું સ્થાન, તેવો મોભો અને તેવું શાસ્ત્રકથિત ભાવ: શાસ્ત્રોમાં કહેલા જે ભાવો, કહેલાં જે તત્ત્વો. વર્તન. શાસ્ત્રનિષિદ્ધ ભાવ: શાસ્ત્રોમાં નિષેધેલા જે ભાવો, ન કરવા | શૌચધર્મ : શરીર અને મનની પવિત્રતા, દશ યતિધર્મોમાંનો લાયક ભાવો. એક ધર્મ, પવિત્ર ધર્માનુષ્ઠાન. શાસ્ત્રવિહિત ભાવ: શાસ્ત્રોમાં કહેલા જે ભાવો, શાસ્ત્રોમાં કહેલાં | શ્રદ્ધા વિશ્વાસ,પ્રેમ,આસ્થા, આ જ સત્ય છે જે ભગવત્તે કહ્યું છે જે તત્ત્વો. શ્રવણેન્દ્રિયઃ શ્રોત્ર, કાન, શબ્દ સાંભળનારી ઇન્દ્રિય. શિથિલાચાર : ઢીલા આચાર, જે જીવનમાં જે આચારો શ્રેણી: પંક્તિ, ક્રમસર, આકાશ-પ્રદેશોની પંક્તિ અથવા શોભાપાત્ર ન હોય છતાં તેવા આચાર સેવનાર. મોહનીય કર્મને દબાવવાપૂર્વક કે ખપાવવાપૂર્વકની શ્રેણી, શિલારોપણવિધિઃ જિનલાય– જૈન ઉપાશ્રમ આદિ ધર્મસ્થાનો | દબાવવાવાળી ઉપશમશ્રેણી અને ખપાવવાવાળી ક્ષપકશ્રેણી. બંધાવવા માટે પાયો ખોદીને શિલા મૂકવાની જે વિધિ કરાય તે, | શ્રુત કેવલી: ચૌદ પૂર્વનું પરિપૂર્ણ જ્ઞાન ધરાવનાર, એટલું વિશાળ તેને જ શિલાસ્થાપનવિધિ અથવા શિલાન્યાસવિધિ પણ | શ્રુતજ્ઞાન કે જાણે કેવલજ્ઞાની જ હોય શું? તે. કહેવાય છે. શ્રોત્રેન્દ્રિય: કાન, શબ્દ સાંભળવાનું એક સાધન. શિષ્ય : આજ્ઞા પાળવાને યોગ્ય, આજ્ઞાંકિત, ગુરુ પ્રત્યે | શ્લાઘા: પ્રશંસા, વખાણ, સ્વશ્લાઘા = પોતાની પ્રશંસા. સદૂભાવવાળો. શ્લિષ્ટ ચોટેલું, આલિંગન કરાયેલું, વ્યાપ્ત. શીત વેશ્યા: બળતી વસ્તુને ઠારવા માટેની એક લબ્ધિ. શ્લેષ્મ: બળખો, ઘૂંક, અથવા નાક-કાનનો મેલ. શીતળનાથ ભગવાનુંઃ દશમા તીર્થંકર ભગવાન. શ્વેતાંબરઃ શ્વેત વસ્ત્ર પહેરનાર જૈન સાધુ-સાધ્વીજી. 54