________________ રાખી પ્રત્યુપકાર કરવાની બુદ્ધિ રાખવી તે. એકડા ઉપર ચૌદ મીડાં લખવાથી જે આંક બને છે. કૃતાન્તઃ યમરાજા, મૃત્યુનો અધિકારી. કોડાકોડીઃ ઉપરનો કોટાકોટિનો જે અર્થ છે તે જ અર્થ જાણવો. કૃપા દયા, લાગણી, કરૂણા પરોપકારની બુદ્ધિ. કોલાહલઃ અવિવેકથી થતો ઘોંઘાટ, કજિયો બોલાચાલી. કૃપાસાગરઃ દયાના ભંડાર, કરુણાના સમુદ્ર. કૌમુચ્ય: આંખ અને મુખના ઈશારા કરવા, બીભત્સ ચેષ્ટા કેવલશ્રી કેવલજ્ઞાનરૂપી લક્ષ્મી, પરમજ્ઞાનરૂપ આત્મધન. | કરવી, કામોત્તેજક હાવભાવ કરવા તે. કેવલજ્ઞાન કલ્યાણક: કેવલજ્ઞાન-સ્વરૂપ તીર્થકર ભગવન્તોનું | ક્રમબદ્ધ : લાઈનસર ગોઠવાયેલું, એક પછી એક ક્રમસર જ ચોથું કલ્યાણક. આવનારું, પદ્ધતિસર રહેલું. કેવલીપત્રોઃ કેવલજ્ઞાનીએ જણાવેલો, સર્વજ્ઞ બતાવેલો. ક્રમબદ્ધ પર્યાય : સર્વ દ્રવ્યોમાં અતીત, અનાગત અને કેવલી પ્રજ્ઞતઃ કેવલજ્ઞાનીએ જણાવેલો, સર્વશે બતાવેલો. વર્તમાનકાળના સર્વ પર્યાયો કેવલજ્ઞાનીની અપેક્ષાએ ક્રમસર કેવલી મુદ્દઘાત : કેવલજ્ઞાની ભગવંતો વેદનીય નામ અને | ગોઠવાયેલા છે અને ક્રમસર આવે છે. ગોત્રકર્મને તોડી આયુષ્યની સાથે સમાન કરવા માટે જે દંડાદિ ક્રિયાપરિણતાર્થ : જે શબ્દનો જે જે વાચ્ય અર્થ થતો હોય તે આઠ સમયની પ્રક્રિયા કરે તે. પ્રમાણે ક્રિયા પણ ચાલુ હોય તો જ શબ્દપ્રયોગ માને છે. કૈવલ્યલક્ષ્મી : કેવલજ્ઞાનરૂપી લક્ષ્મી. ક્રોધઃ ગુસ્સો, આવેશ, જુસ્સો, બીજાનું અહિત કરવાની બુદ્ધિ. કોટાકોટિ: એક ક્રોડને એક ક્રોડે ગુણવાથી જે થાય તે, અર્થાતુ ક્લિષ્ટકર્મવિનાશઃ ભારે ચીકણાં બાંધેલાં તીવ્ર કર્મોનો વિનાશ. ખગઃ પક્ષી, આકાશમાં ઊડનાર. ખેતર : ક્ષેત્ર, ખેડવા લાયક ભૂમિ, જેમાં અનાજ વવાય તેવી ખગોળ: જ્યોતિષશાસ્ત્ર, ચંદ્ર, સૂર્ય આદિની ચર્ચા. ભૂમિ. ખલાસરૂપે H ગ્રહણ કરેલા આહારમાંથી યોગ્યઅયોગ્યનો | ખેમકુશલ ક્ષેમકુશલ, સુખશાન્તિના સમાચાર. વિભાગ કરવો. ખેલખેલ્યાં : ભિન્ન ભિન્ન જાતના તમાશા, રમત, ગમત કરી ખાડો ખોદેલી ભૂમિ, ભૂમિમાં કરેલું ખનન. હોય; અતિચારમાં “ખેલ ખેલી” શબ્દપ્રયોગ આવે છે. ખાતમુહૂર્ત કોઈપણ મંદિરાદિ ઉત્તમ કામકાજ માટે પાયો ચણવા ખેશ: કપડાં પહેર્યા પછી જીવોની જયણા પાળવા માટે ગળે સારુ ખોદાતી ભૂમિનું જે મુહૂર્ત તે. રખાતું એક પ્રકારનું સફેદ વસ્ત્રવિશેષ. ખામીયુક્તઃ ભૂલભરેલું ક્ષતિઓથી યુક્ત. ખોંખારો ખાવો : ઉધરસ આવવી, ખાંસી થવી, એક પ્રકારનો ખિણખિણઃ ક્ષણે, ક્ષણે, પ્રતિસમયે, દર સમયે. વિશિષ્ટ વાયુ. ખિન્ન થયેલ: ઉદાસ થયેલ, કરમાયેલ, ખેદ પામેલ. ખોજ કરવી ભાળ લેવી, સંભાળ રાખવી, તપાસ કરવી. ખુદ પોતે સ્વયં પોતે જાતે, આપણે સ્વયં પોતે જ. ખોટ આવવી: નુકસાન થવું, હાનિ થવી. ખેચરઃ આકાશમાં ઊડનાર, આકાશમાં ચાલનાર, પંખી વગેરે. ગંગાનીરઃ ગંગાનદીનું પાણી, ગંગાજલ, પ્રભુના અભિષેક વખતે | ગચ્છાધિપતિ : પોતાના ગચ્છના નાયક, પોતાના સમુદાયમાં લવાતું પવિત્ર પાણી. સર્વોપરી. ગંગોદક: ગંગાનદીનું પાણી, ગંગાજલ, પ્રભુના અભિષેક વખતે | ગજદંતપર્વત : મેરુપર્વતની ચારે દિશાએ હાથીદાંતના આકારે લવાતું પવિત્ર ગંગાજળ. સોમનસ આદિ ચાર પર્વતો કે જે મહાવિદેહમાં આવેલા છે. ગંધોદક: સુગંધવાળું પાણી, પવિત્ર પાણી, અભિષેકને યોગ્ય | ગજવર H શ્રેષ્ઠ હાથી, ચૌદ સ્વપ્રોમાં પ્રથમ સ્વ. જળ. ગજાનનઃ હાથીના જેવી મુખાકૃતિવાળા, ગણપતિજી. ગચ્છ: સમુદાય, એકસરખી સમાન ધર્મક્રિયા કરનાર વર્ગ. | ગણ: સમુદાય, સાધુઓનો સમૂહ, સરખી સમાચારીવાળા. તપગચ્છ, અંચલગચ્છ, પાયચંદગચ્છ વગેરે. ગણધર: સમુદાયના નાયક, ગૌતમસ્વામી, સુધર્માસ્વામી આદિ. 18