________________
૨૬૩
૬. અ કે આ પછી ઓ કે આવે તે જે થાય છે. ઉદાહરણઃ જા+ s, wા+ 8થમૂકouથમ્ - ૭. હસ્વ કે દીર્ધ અ, ૬, ૭, ત્રા, ર પછી પિતાની જ જાતને સ્વર આવે તે બન્નેને બદલે તે સ્વર દીધ થાય છે, ઉદા-દાર+ અાગામivજ્ઞ, શ્રી+ા=શ્રીરા,
ધોરાકace ૮. પદાતે 9 કે તે પછી જ આવે તે કારનો લેપ થાય છે અને તેના સ્થાને “s? આવું ચિહ્ન થાય છે. આ ચિહ્નને અવગ્રહ કહેવામાં આવે છે. નો+અશ્વાશ્ચમ, અરડવા
સન્ધિ ન થાય તે કચાં કચાં? ૨. નામ અથવા ક્રિયાપદના દ્વિવચનને છેડે દીર્ધ ૬ = કે ૪ આવ્યું હોય અને પછી કોઈ પણ સ્વર આવે તો તેની સધિ થતી નથી. ઉદા. :- સૌ, વિષ્ણુ અ, જે ઈત્યાદિ.
(ક) ૬ શબ્દના સમી પછી કાઈ સ્વર આવે તે સધિ થતી નથી. ઉદા. અનીર્મા ઈત્યાદિ.
(ખ) જે અવ્યયને છેડે એ હોય છે ત્યાર પછીના સ્વર સાથે તેની સનિધ થતી નથી ઉદા. -થો રા ઈત્યાદિ. વ્યંજન સન્ધિ–
૬. ૨ કે ૩ વર્ગના યુગમાં કે ૪ વર્ગ આવે તો શું કે ૪ વર્ગને બદલે ૬ કે એ વર્ગ થાય. ઉદા. નામરામપરા, શાયર, રિવિ ઈત્યાદિ.
૨. ર્ કે ર વર્ગના યુગમાં કે વર્ગ આવે તે શું કે વર્ગને બદલે કે વર્ગ મુકાય. ઉદા. gિ = es/, कृष्णस्टीकते-कृष्णष्टीकते,तत् टीका-तट्टीका,बक्रिन्+टोकसे =જાતીય ઇત્યાદિ.
રૂ. અનુનાસિક સિવાયના કોઈ પણ સ્પર્શ વ્યંજન પછી સ્વર
