________________
હિંદુ વિદ્યાર્થીઓ અને ગીતા
૧૭૭
કાળ સુધી લાખો હિંદુ સંસ્કૃતના મુદ્દલ જ્ઞાન વિનાના હશે. એટલા માટે અમને શ્રીમદ્ ભગવદ્ગીતાના ઉપદેશામૃતથી વંચિત રાખવા એ તો આત્મઘાતક થઈ પડે.
ઉરી જીવળી, પા. ૨૦૧-૩
('મન્નારગુડીની ફિન્ડલે કૉલેજના ભાષણમાંથી) તમારા માનપત્રમાં તમે લખ્યું છે કે તમે મારી માફક જ બાઈબલમાંના ઉપદેશનો નિત્ય પાઠ કરો છો. હું એમ નથી કહી શકતો કે હું બાઇબલનો નિત્ય પાઠ કરું છું, પણ એમ કહી શકું છું કે મેં બાઈબલ નમ્ર અને શ્રદ્ધાળુ ભાવે વાંચેલું છે. એટલે જે તમે પણ એને એવી ભાવનાથી વાંચતા હો તો તમારે માટે એ સારી વાત છે. પણ હું તો એમ માનું છું કે તમારામાંના ઘણા મોટા ભાગના છોકરાઓ હિંદુ છો. તમે મને એવું કહી શક્યા હોત કે બીજા નહીં તો છેવટે તમારા હિંદુ છોકરાઓ પ્રેરણા મેળવવા માટે રોજ ભગવદ્ગીતા વાંચે છે, તો મને સારું લાગત. કેમ કે હું માનું છું કે દુનિયાના બધા મોટા ધર્મો વત્તેઓછે અંશે સાચા છે. હું ‘વત્તેઓછે અંશે એટલા માટે કહું છું કે હું માનું છું કે મનુષ્ય જે કોઈ ચીજને હાથ અડાડે છે તે દરેક ચીજ, તેની અપૂર્ણતાને કારણે જ, અપૂર્ણ બની જાય છે. પૂર્ણતા ઈશ્વરનો વિરલ ગુણ છે. એનું વર્ણન થઈ શકતું નથી. એ ગુણ વાણીથી વ્યક્ત થઈ શકતો નથી. હું અવશ્ય માનું છું કે જેમ ઈશ્વર પૂર્ણ છે તેવી જ રીતે માનવમાત્ર માટે પૂર્ણ બનવું શક્ય છે. પૂર્ણતાની અભીપ્સા રાખવી એ આપણા સૌ માટે આવશ્યક છે, પણ એ ધન્ય દશા પ્રાપ્ત થાય છે ત્યારે એનું વર્ણન થઈ શકતું નથી, એની વ્યાખ્યા થઈ શકતી નથી. અને
થી પૂરેપૂરી નમ્રતા સાથે હું કબૂલ કરું છું કે વેદ, કુરાન, બાઇબલ રાધ્યા ભુની અપૂર્ણ વાણી છે, અને આપણે પોતે અસંખ્ય વિકારોને લીધે આમતેમ ઝોલાં ખાઈ રહેલા અપૂર્ણ પ્રાણી હોઈ પ્રભુની આ વાણીને પૂર્ણ રીતે સમજવાનું પણ આપણે માટે અશક્ય છે. અને તેથી