________________
૫૨.
શ્રી સદ્ગુરુ, સન્દુરુષ, સંત-જ્ઞાની પુરુષોનું માહાત્મ જે આત્મજ્ઞાની પુરુષો છે, તેઓને પોતાના પ્રારબ્ધના ઉદય અનુસાર રાગદ્વેષ કરાવવા માટેના બળવાન નિમિત્તો આવી પડે તો પણ તેમના આત્મલક્ષી પરિણામોમાં કિંચિત્ત માત્ર, લેશમાત્ર પણ ક્ષોભ ઉત્પન્ન થતો નથી. આવા જ્ઞાની પુરુષોનાં સમ્યફ જ્ઞાનની પણ વિચારણા કરવામાં આવે તો પણ સાધક કર્મોની મહાનિર્જરા કરે છે, એમાં જરા પણ સંશય કરવા જેવી વાત નથી. એમ જ છે, એમ કહેવાનો ભાવ સ્પષ્ટ છે. (૮૬) યથાર્થ ભાવસંયમની જિજ્ઞાસાથી પ્રવર્તો છો, માટે અમૂલ્ય અવસર પ્રાપ્ત થયો જાણો સલ્ફાસ્ત્ર, અપ્રતિબંધતા, ચિત્તની એકાગ્રતા, સપુરુષનાં વચનોની અનુપ્રેક્ષા દ્વારા તે સફળ કરવી યોગ્ય છે. (પ-૭૩૨/પા.-પ૬૩)
૫.ફ.દેવ શ્રી લલ્લુજી આદિ મુનિઓને લખતાં જણાવે છે કે : આપ યથાર્થપણે ભાવ સંયમની પ્રાપ્તિ થાય એવી જિજ્ઞાસાથી પ્રવર્તી રહ્યા છો, તો એ આપ સર્વેને અમૂલ્ય અવસર પ્રાપ્ત થયો છે એમ સમજી-જાણી સલ્લામાં વાંચવામાં આવેલાં વચનો, તથા સત્પરૂષનાં વચનોની અનુપ્રેક્ષા કરવાનું રાખશો. તેના દ્વારા ચિત્તની એકાગ્રતા પ્રગટાવીને, બાહ્યના કોઈપણ પ્રસંગો કે વાતો પ્રતિબંધ રૂ૫ ન થાય તેવો લક્ષ રાખી ભાવ સંયમ પ્રગટાવી મળેલા યોગને સફળ કરી લેવો યોગ્ય છે. એવી શિક્ષા છે. તો આપણને સદ્ગુરુની પ્રાપ્તિ થઈ હોવાથી આંતરિક પરિણામોમાં ભાવ સંયમના પરિણામો સ્થિર થાય તેમ વર્તવું જરૂરી છે, લક્ષને પ્રાપ્ત કરવાનો આ જ રસ્તો છે. (૮૭) નિર્વિકલ્પ સ્થિતિ લાવવી, આત્મસ્વભાવમાં રમણતા કરવી, માત્ર દૃષ્ટાભાવે રહેવું, એવો જ્ઞાનીનો ઠામ ઠામ બોધ છે; તે બોધ યથાર્થ પ્રાપ્ત થયે આ જીવનું કલ્યાણ થાય. (પ.-૭૪૬/પા.-પ૬૮)
મોહનીય કર્મનું સ્વરૂપ વારંવાર સતત વિચારવા જેવું છે. આ કર્મો મહામુનિશ્વરોને પણ એક પળમાં પોતાના પાશમાં ફસાવી, પ્રગટેલી રિદ્ધિ-સિદ્ધિથી વિમુક્ત કરી દીધા છે, શાશ્વત સુખને છીનવી લીધું છે