________________
શ્રી સદ્ગુરુ, સત્પુરુષ, સંત-જ્ઞાની પુરુષોનું માહાત્મ્ય
પોતાની આત્મિક ગુણોરૂપી જે અઢળક સંપત્તિ તારી પાસે રહેલી છે તેને શોધવા પુરુષાર્થ કરવા લાગી જા. એ જ કલ્યાણનો, અનંતસુખનો ખજાનો છે. સમજીને બુઝી જા.
૯૧
(૩૦) ‘બાહ્ય દૃષ્ટિ હોય ત્યાં સુધી સાચી રીતે વિચારવાનું સૂઝે નહીં.’
જીવ પોતે અનાદિકાળથી અજ્ઞાની જ રહ્યો છે. તેથી જે બાહ્યચક્ષુ વડે દેખાય છે, તેને જ પોતાનું માની રહ્યો છે. પોતાને મળેલું શરીર, તેના કારણે મળી આવેલા સ્ત્રી, કુટુંબાદિને સાચું માની ચાલી રહ્યો છે. તેમાં જ સુખની કલ્પનાઓ કરી સુખને મેળવવા માટે જીંદગીનોજાગૃત અવસ્થાનો મોટો ભાગ તેની પાછળ ગુમાવતો રહ્યો છે. તે મળવું કે ન મળવું તે તો પોતાના ઉદયમાં આવી રહેલા કર્મને આધિન છે. પોતાની ઈચ્છા પ્રમાણે મળે તો રાગભાવ થાય છે અને પોતે ઈચ્છતો હોય તેના માટે પુરુષાર્થ કરતો હોય, છતાં ન મળે તો દુઃખી દુઃખી થઈ જાય છે. પણ તેથી તો નવા કર્મનો જથ્થો જ મળ્યા કરે છે. જીવ બાહ્યદૃષ્ટિ છોડી સદ્ગુરુ આશ્રયે આંતરદૃષ્ટિ કરે તો પોતે સાચું વિચારી શકે અને તો જ પોતાની આ સંસાર પરિભ્રમણની સાંકળને તોડી અનંત અવ્યાબાધ સુખરૂપ પોતે છે, તેને મેળવી શકે. (૩૧) “તત્ત્વદૃષ્ટિ આવે નહીં, બાહ્યદૃષ્ટિ જાય નહીં, ત્યાં સુધી અધ્યાત્મ માર્ગમાં આગળ વધાય નહિ.’’
અનાદિકાળથી જીવની બર્ઘિદૃષ્ટિ રહેલી છે, તેથી બહારમાં જ સુખ રહેલું છે, બાહ્ય પદાર્થો જ મને સુખના કારણો છે. એટલે તેમને મેળવવા માટે જે કરવું પડે તે કરવા તૈયાર જ રહેલો છે. અને તેમાં જ જીવનની ઈતિશ્રી એટલે સફળતા માની રહ્યો છે, પણ તેનાથી તો દૃષ્ટિ બહિર્મુખ જ રહ્યા કરે છે. તેથી પોતે કોણ છે તેનું ભાન આવતું નથી. પોતે જે તત્ત્વરૂપ છે તે તરફ દૃષ્ટિ જ નથી. અને પોતે જે રૂપ રહેલો નથી તેને પોતાનું સ્વરૂપ માનીને નવા કર્મો બાંધવાનું જ કાર્ય કરી રહ્યો છે. હવે તો તત્ત્વદૃષ્ટિ જ મેળવવાનો પુરુષાર્થ કરવામાં આવે