________________
૪૬
શાંતિદાસ નગરશેઠ
હતા. કાળુપુર ટંકશાળમાં સોનાના સિક્કા પડાવવા એક સો મણ સોનું ધરવામાં આવ્યું હતું!'
દિલ્હીના બાદશાહને પણ નાણાં ધીરનાર શેઠ શાંતિદાસની સંપત્તિ વિશે કોઈ કલ્પના કરી શકતું ન હતું.
હા, એક પ્રસંગ કેમે ભૂલી શકાય એવો નથી. એક વાર જહાંગીરે પોતાના દરબારીઓને પોતાની કિંમત કરવા કહ્યું.
બાદશાહની કઈ રીતે કિંમત અંકાય? બધા ગભરાયા.
એવામાં શાંતિદાસ શેઠ આવી પહોંચ્યા. તેમણે હાથમાં ઝવેરાત તોળવાનો કાંટો લીધો. કાંટામાં બંને બાજુએ ઝવેરાત અને રતી મૂકી. તેમણે કહ્યું :
કિંમત થઈ ગઈ.” નવાઈ પામતો જહાંગીર બોલ્યો, “કઈ રીતે, મામા?'
શાંતિદાસે કહ્યું : “જુઓ ને, આમ તો આપણે બધાં માણસો સરખાં છીએ. પણ ઈશ્વરે આપનામાં એક રતી ભાગ્ય વધારે મૂક્યું, એટલે આપ બાદશાહ બન્યા. અમને ઈશ્વરે એ રતી ન આપી એટલે આવા રહ્યા. એટલે આપની કિંમત એક રતી, જહાંપનાહ!”
જહાંગીર એ સાંભળતાં હસી પડ્યો. શાંતિદાસની ચતુરાઈ ઉપર એ ખુશ થયો અને પહેલાં કરતાં પણ તેમને વધુ માન આપવા લાગ્યો.
