________________
૩૬
શાંતિદાસ નગરશેઠ
ત્રીજું વહાણ કચ્છ જતાં દરિયામાં ડૂબ્યું.
ચોથા વહાણ વિશે તો અફસોસ જ કરવો પડે. વહાણના ખલાસીઓ વચ્ચે વિખવાદ થયો. વિખવાદ કંઈ બજારમાંથી વેચાતો ઓછો મળે? વહાણમાં વેપારીઓનો માલ ઘણો કીમતી હતો. ઝવેરાત અને સોનું! દાનત બગડી. દરિયા વચ્ચે વહાણ ચાલે, વહાણમાં ખલાસીઓએ તલવારો, ભાલાઓ, પરશુઓ... હથિયારોનો ઉપયોગ કરવા માંડ્યો. કોઈ એક ખલાસીને એવી કુમતિ સૂઝી કે તેણે વહાણનો કૂવાથંભ ભાંગ્યો. બીજા ખલાસીએ વળી સુકાનના કર્યા કકડા. વહાણના સઢના તો ચીરેચીરા થઈ ગયા. વહાણના પાટિયામાં બાકોરાં કોણે પાડ્યાં એ તો ઉપરવાળો જાણે પણ વહાણ બધા ખલાસીઓને લઈને ડૂબ્યું! કુસંપનાં ફળ કેવાં હોય?
દરિયામાં વહાણોના હાલ આવા થયા, ત્યારે પેલી વણઝારોની પાયમાલી વિશે તો કંઈ કહેવા જેવું જ નથી. સૌરાષ્ટ્રમાં ધાડપાડુઓએ શેઠની એક વણઝારને લૂંટી તો લીધી, પણ વણઝારના માણસોને લોહીલુહાણ કરી નાખ્યા.
કચ્છમાં ફરતી વણઝારમાં વળી સરદારનું એકાએક અવસાન થયું. બધાંનું એવું કહેવું હતું કે વણઝારના જ કોઈ આદમીએ સરદારનું ખૂન કર્યું. વણઝાર વિખેરાઈ ગઈ.
આ સઘળું ત્રણચાર મહિનામાં થઈ ગયું. મુશ્કેલી