________________
? તીર્થ સ્તવના
18 «
તથા સહસ્રકૂટના કલાપૂર્ણ શિલાપટ શિલ્પકળાના શ્રેષ્ઠ પ્રતિકો છે.
મંદિરની સહુથી અદ્વિતીય વિશેષતા એની વિપુલ સ્તંભાવલી છે. કુલ ૧૪૪૪ સ્તંભો છે. શિલ્પીઓએ સ્તંભોની સજાવટ એવા વ્યવસ્થિત ઢંગે કરેલ છે કે મંદિરના કોઈપણ ખૂણામાં ઉભેલ ભક્તો પ્રભુના દર્શન કરી શકે છે. મેઘનાથ મંડપમાં ડાબા હાથના એક સ્તંભ પર મંત્રીશ્રી ધરણાશા તથા સ્થપતિ દેવાની પ્રભુની સામે બનાવેલી આકૃતિઓમાં વીતેલું અતીત આજે પણ આકાર લે છે. આ મંદિરની ઉત્તર તરફ રાયણ વૃક્ષ તથા ભગવાન આદિનાથનાં ચરણચિન્હો છે.
વિ.સં. ૧૬૭૯માં જીર્ણ-શીર્ણ બનેલા આ જિનાલયનો જિર્ણોદ્ધાર ધરણાશાહના વંશજોએ કરાવ્યો.
ઈ.સન્ ૧૯૩૬માં પેઢી દ્વારા રાણકપુર તીર્થનો સર્વાંગીણ જીર્ણોદ્ધાર કરાવવામાં આવ્યો અને ઈ.સન્ ૧૯૫૩માં શાસન સમ્રાટ સમુદાયના આચાર્યદેવશ્રી ઉદયસૂરિજી, નંદનસૂરિશ્વરજીની નિશ્રામાં પુનઃપ્રતિષ્ઠા થઈ.
આ મંદિર ઉપરાંત અહીં શ્રી નેમિનાથ ભગવાન તથા પાર્શ્વનાથ ભગવાનનું મંદિર પણ શિલ્પકલા માટે અદ્વિતીય સ્થાન ધરાવે છે.
“આબુની કોતરણી અને રાણકપુરની બાંધણી' એવી કહેવત પણ પ્રચલિત થઈ. રાણકપુર જવા અને જોવા માટે કહેવાય છે કે “કટકું બટકું ખાજે પણ રાણકપુર જાજે !!”
તીર્થ-સંકુલમાં રહેવા માટે દરેક પ્રકારની સગવડતાવાળી અનેક ધર્મશાળાઓ છે તથા ભોજનશાળાની સગવડતા છે.
તીર્થનું સરનામું :
શેઠ આણંદજી કલ્યાણજી, રાણકપુર, મુ.પો. સાદડી-૩૦૬ ૭૦૨ ફોન નં. (૦૨૯૩૪) ૨૮૫૦૨૧
