________________
કિકિલિઇઇઇઝિટિફિઝિશિકિકિ જીવથી શિવ તરફ ઇક
તેઈદ્રિયમાં ઉપર બતાવેલ ૬ પ્રાણની સાથે ધ્રાણેન્દ્રિય મળીને ૭ પ્રાણ હોય છે.
ચઉરિંદ્રિયને ઉપરોક્ત ૭ની સાથે ચક્ષુરિંદ્રિય જોડતાં ૮ પ્રાણ થાય છે.
અસંજ્ઞી પંચેન્દ્રિયને ઉપર ગણેલા ૮ પ્રાણોની સાથે શ્રોત્રેન્દ્રિય વધી જવાથી પ્રાણ થાય છે.
સંશી પંચેન્દ્રિયને ઉપર બતાવેલા ૯ તથા મનોબળ ઉમેરતાં કુલ ૧૦ પ્રાણ થાય છે.
સંજ્ઞી એટલે કે સંજ્ઞાવાળા. સંજ્ઞાનો અર્થ છે- ભૂત-ભવિષ્યના કાર્ય કારણ ભાવને વિચારવાની શક્તિ.
દેવ અને નારક જીવોને મનોબળ રૂપ આ સંશા અવશ્ય પ્રાપ્ત થાય છે. જેથી તેઓ સંજ્ઞી જ હોય છે.
પરંતુ,
મનુષ્ય અને તિર્યંચ પંચેન્દ્રિયમાં આવા પણ જીવ હોય છે કે, જેમને મનોબળ રૂપ સંજ્ઞાની પ્રાપ્તિ જ હોતી નથી. આવા જીવ અસંશી કહેવાય છે.
વળી એવા પણ જીવ છે કે જેને મનોબળ રૂપ સંજ્ઞાની પ્રાપ્તિ થાય છે, તે સંજ્ઞી કહેવાય છે.
ALRERURURURAW
03 BAXARALAYALARLA