________________
પ્રેમ અને મોહ =
સમિષ્ટિગત જીવનના સુનની ભાવનામાંથી જમેલા પરમાર્થી સંબંધનું નામ પ્રેમ. વ્યકિતગત જીવનના સુનની કલ્પનામાંથી પ્રગટેલા સ્વાર્થી સંબંધનું નામ મોહ. પ્રેમનાં ઉજ્જવળ કિરણો સામા માણસના બિડાઈ ગયેલા હદયકમળને પણ વિકસાવે છે, ત્યારે મોહનાં કિરણો માનવીના હૈયાને પણ સંકુચિત બનાવે છે, આથી જ પ્રેમ પ્રકાશ અને મોહનેઅંધકાર કહે છે. શક્તિહીનળી આઝાદી
શક્તિહીન માનવને મળેલી ધાતુની ભરમ અને વાનરને પ્રાપ્ત થયેલી તલવાર જેમ તેનાં જ નુકશાનનું કારણ થાય છે, તેમ વીર્યહીન પ્રજાને મળેલી આઝાદી પણ, તેના પોતાના જ પતનનું કારણ થાય છે.
જીવન સૌરભ ૬૨