________________
જાગૃતિને જય હો વસન્તના વાયરા કાયા છે. કોયલ આંબાવાડિયાને ગજવી રહી છે. એક સંત આસોપાલવના વૃક્ષ નીચે ચિન્તનમાં ડૂબેલ છે. એમના જ્ઞાનની કીર્તિ ચારે દિશામાં પ્રસરેલી છે. તે
એમના દર્શને તે દેશના મહાન વિજયી મહારાજા આવ્યા, એમનું રાજ્ય વિશાળ છે. વૈભવ અપાર છે. એમના નામથી શત્રુઓ કંપી ઊઠે છે! એમણે આવી સંતને નમન કર્યું. પણ એમના નમનમાંય ગર્વનો પડછાયો તે હતે જ
સંત એમના મનની વાત પામી ગયા. સંતે આશીર્વાદ આપી કહ્યું: “રાજન! એક વાત પૂછું ? તમે આટલું વિશાળ ને સમૃદ્ધ રાજ્ય તે મેળવ્યું, પણ કેકવાર કોઈ નિર્જન રણમાં તમારા પ્રાણ તરસને લીધે ઊડી જવાની તૈયારીમાં હોય, ત્યાં કોઈ પાણીના એક પવાલાના બદલામાં તમારા રાજ્યનો અર્ધો ભાગ માગે તે તમે આપે ખરા?'
રાજાએ નમ્રતાથી ઉત્તર વાળ્યોઃ “હા, એવા સંયોગોમાં અર્ધ રાજ્ય પણ આપું !”
સંતે આગળ ચલાવ્યું અને એ પાણી પીધા પછી એ કોઈ ભયંકર રેગ ઊપડે કે તમારે જીવ જવાની પળ આવે, તેવામાં કઈ વૈદ્ય આવી તમને સ્વસ્થ કરવાના બદલામાં બાકીનું અધું રાજ્ય માગે તો?”
રાજાએ ઉત્સાહમાં આવી કહ્યું: “તો શું, પ્રભો ! એ બાકીનું
૪]