________________
સંગીતભર્યાં શ્રમ
ગામના મધ્યભાગમાં બાંધકામ ધમધોકાર ચાલી રહ્યું હતું.. ત્યાં થઇને એક ચિન્તક પસાર થતા હતા. એમને જિજ્ઞાસા થઈ. એક કારીગરને પૂછ્યું: “શું ચાલે છે?”
પેલાએ કંટાળાભર્યા ‘સ્વરે કહ્યું: જોતા નથી? મજૂરી કરીએ છીએ. પથ્થર ફોડીને રોટલા ભેગા થઈએ છીએ.”
ચિન્તકને લાગ્યું: આનાથી સંતોષકારક ઉત્તર નહિ મળે. એ આગળ વધ્યા અને બીજા કારીગરને પૂછ્યું. પ્રસન્નતાથી એણે કહ્યું: “કેટલાય લોકો ભીખ માગી બીજા પર જીવે છે. જયારે અમે તે શ્રમ કરી પ્રામાણિકતાથી આજીવિકા મેળવીએ છીએ અને સંતોષથી જીવનયાત્રા વિતાવીએ છીએ.”
ચિન્તકને લાગ્યું: આ શેનું સર્જન થઇ રહ્યું છે, તેના ઉત્તર તા આણે પણ નથી આપ્યો. એટલે ત્રીજા કારીગરને પૂછ્યું: “આ શું કરો છે?” એણે ગૌરવથી મસ્તક ઉન્નત કરતાં કહ્યું: “શું કરીએ છીએ? અરે, નવનિર્માણ કરીએ છીએ. અમારા શ્રમમાંથી મંદિરનું સર્જન થશે, રાષ્ટ્રને શિલ્પકલાના નમૂના મળશે, પ્રજાને પ્રભુ મળશે અને અમને ગૌરવપૂર્ણ આજીવિકા મળશે.”
એક વસ્તુ પહેલાને વેઠ લાગી, બીજાને હ્રાંમના મહિમા લાગ્યો, ત્રીજાને આવતી કાલના વારસા આપવાનું સ્વપ્ન લાગ્યું. દૃષ્ટિ એક, પણ દર્શન ભિન્ન.