________________
વિસર્જન નહિ, સર્જન અગ્નિનાં બે સ્વરૂપ છે. જવાલા અને જયોતિ. વિચારના પણ બે પ્રવાહ છે. નિષેધાત્મક અને વિધેયાત્મક. નિષેધમાં ઈર્ષા છે; વિધેયમાં પ્રેરણા.
ઈર્ષાની જવાળા અંત સ્વત્વને બાળી નાખે છે, જ્યારે પ્રેરણાને જયોતિ તિમિરમાં તેજ પાથરે છે.
અકબરે એક લીટી દોરી અને સભામાં જાહેર કર્યું. “અડ્યા કે ભૂસ્યા વિના, આ લીટીને કોઈ નાની કરી શકશે?”
સભાજનો વિચારમાં પડયા. ભૂસ્યા વિના લીટી નાની થાય જ કેમ? વિસર્જનની પદ્ધતિથી ટેવાયેલ માનસ કોઈકને નાના બનાવ્યા વિના પોતે મોટો બની શકે છે એ વિચારી જ શકતું નથી. સૌ ચૂપ રહ્યા. ત્યાં બીરબલ ઊભે થયો. અકબરે પૂછ્યું: “નિયમ યાદ છે ને? લીટી ભૂસ્યા વિના નાની કંવી જોઈએ.” “જી” કહી એણે અકબરને નમન કર્યું અને પાટિયા પાસે જઈ પેલી લીટીની બાજુમાં જ એક મોટી લીટી દોરી.
સભા સ્તબ્ધ થઈ ગઈ. આ લીટી આગળ અકબરની લીટી વામણી લાગતી હતી. સફળતા બીજાનું વિસર્જન કરવામાં નહિ, પોતાનું સર્જન કરવામાં છે.
પણ કરી
